Çekçekçiler Emeklerinin Tanınmasını İstiyor
Geçtiğimiz günlerde atık kağıt işçilerinin depolarına yapılan baskınları ve İstanbul Valiliği’nin çekçekçileri hedef alan basın açıklaması, geri dönüşümün görünmez emekçilerini gündeme taşıdı. Çekçekçiler, dernekleri aracılığıyla kendilerini ifade etmeye çalışırken Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un “Atık toplayıcı kardeşlerimiz Türkiye’nin en büyük çevre hareketi olan sıfır atık projemizin isimsiz kahramanlarıdır” açıklamasıyla moral buldular. Son olarak 13 Ekim’de Bakanlığa bağlı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü’nde Genel Müdür Eyyüp Karahan ve yetkililerle görüşen atık kağıt işçileri emeklerinin tanınmasını ve sokaktan atık toplamanın çevre temizliğine sunduğu katkının bilinmesini istiyorlar. Son günlerde atık kağıt işçilerinin depolarına polis ve zabıta tarafından yapılan baskınlar, kamuoyunun gündeminde. Olayların taraflarından biri olarak yaşananları sizden dinlemek isteriz. Neler yaşandı bu süreçte?
Suriyeli, Afgan ya da Kürt emekçinin topladığı atıkları şirketler satın alıyor ve kendi toplamış gibi devlete bildirimde bulunuyor.Çekçekçiler nasıl çalışıyor? Nasıl bir ağa, yapılanmaya sahipler? Demografik yapılarına göre bakarsak, kimler çekçekçilik yapıyor daha çok? Türkiye’de ekonomik ve siyasal göçle de gelenler var. Özellikle Kürt yurttaşlar bu işi yapıyorlar. Son zamanlarda mülteciler üzerinden geri dönüşüm işi tanımlanmaya çalışılıyor ama bir avuç Suriyeli ve Afgan üzerinden geri dönüşüm meselesini tarif edemeyiz. Bu atıklar toplanıyorsa bir alıcısı var demektir. Bu atıklar birileri tarafından satın alınıyor. Satın alınması demek bu atıkların devlet envanterinde belgelenmesi demektir. Yani Suriyeli, Afgan ya da Kürt emekçinin topladığı atıkları şirketler satın alıyor ve kendi toplamış gibi devlete bildirimde bulunuyor. Yaş skalasına bakarsak 7’den 70’e diyebiliriz. Atık toplamanın ortalama bir yaşı yok. Çocuk işçiliğine net bir şekilde karşıyız. Onaylamasak da bu bir gerçek olarak var atık toplama işçiliğinde. Eğitim durumları için üniversite eğitimi almış olanlar olsa da genelde sınırlı örgün eğitim görmüş kişiler var. Ama hayatın gerçeklerini kavrama üzerinden değerlendirirsek sınırsız bir algıya ve zihin açıklığına sahip olduklarını söyleyebilirim. Hemen hemen bütün emekçi dostlarımıza mikrofon uzatıldığında kendilerini neredeyse bir filozof derinliğinde ifade ettiklerini görürsünüz. Çünkü yaşamın kendisi onlara bilgi birikim, olgunluk ve deneyim kazandırıyor. Türkiye genelinde ortalama kaç çekçekçi çalışıyor? Ortalama ne kadar kazanıyorlar, haftada kaç gün çalışılıyor? Ortalama çekçekçi sayısı yüzbinlerle tarif ediliyor. Apartman görevlisi de, market çalışanı da atık kağıt toplayıp satabiliyor. Memurdan tutun pazarcılar, işportacılar yani normalde farklı mesleği olan kişiler de bu işi yapabiliyor çünkü sıcak para akışının olduğu bir alan. Bu nedenle net olmamakla birlikte Türkiye’de ortalama 500 bin civarında çekçekçi olduğunu söyleyebiliriz. Bu da bu alanın sosyolojik olarak da sınıfsal olarak da bir sektöre, alana dönüştürür. Madem geri dönüşüm diye bir alan var ve bu kişiler de atık kağıt topluyorsa bu onları geri dönüşüm işçisi sınıfına sokar. Çekçekçiler haftanın her günü çalışıyor ve mesai günde ortalama 10 saatin altına düşmez.
Bu zorlu bir iş neticede, çalışanlar bedensel eforlarının karşılığını elbette almalılar ama bunun yanında sosyal güvence, sınıfsal tanınma gibi kazanımlar da olmalı. Hiçbiri yok.Peki, çekçekçilerin yaşadığı en genel sorunlar nelerdir?


Bizi Takip Edin