Siber Zorbalıktan Korunmak İçin Ebeveyn ve Gençlere Öneriler

Siber zorbalıktan korunmak için ebeveyn ve gençlere öneriler… Son yıllarda internet ve teknolojik iletişim araçlarının artması siber zorbalıkta artışı beraberinde getiriyor. Bu konuda Türkiye’de 4269 ilköğretim öğrencisi ile yapılan bir araştırmaya göre öğrencilerin sanal zorbalık yapma durumu yüzde 9.42, mağdur olma durumunun ise yüzde 11,8, hem zorbalık yapma hem de mağdur olma durumunun oranı ise […]

Siber zorbalıktan korunmak için ebeveyn ve gençlere öneriler…

Son yıllarda internet ve teknolojik iletişim araçlarının artması siber zorbalıkta artışı beraberinde getiriyor. Bu konuda Türkiye’de 4269 ilköğretim öğrencisi ile yapılan bir araştırmaya göre öğrencilerin sanal zorbalık yapma durumu yüzde 9.42, mağdur olma durumunun ise yüzde 11,8, hem zorbalık yapma hem de mağdur olma durumunun oranı ise yüzde 5.31 olduğu belirlenmiş. Lise öğrencileri üzerinde yapılan bir başka araştırma ise lise öğrencilerinin yüzde 14’ünün siber zorbalığa maruz kaldığını ortaya çıkmış. Giderek yaygınlaşan siber zorbalıktan çok basit önlemler alarak korunmak mümkün olabilir…

2002 yılından bu yana veri toplayan ve bilgi üreten Siber Zorbalık Araştırma Merkezi (Cyberbullying Research Center) ebeveynlere aşağıdaki tavsiyeleri veriyor;

– Çocuğunuza gerçek hayatta insanlarla iletişim kurarken geçerli olan tüm kuralların internet ve cep telefonu yoluyla iletişim kurmada da geçerli olduğunu söyleyin.

– Çocuklarınızı uygun internet kullanımı davranışları hakkında eğitin. Teknolojinin kötü kullanılması durumunda ortaya çıkabilecek sorunları açıkların (örneğin, itibar zedeleme, okulla veya polisle başının derde girmesi gibi).

– Teknolojinin doğru kullanımı konusunda örnek olun. Özellikle çocuklarınızın yanındayken online olarak birini taciz etmeyin veya dalga geçmeyin. Çocuklarınız sizi izliyor ve sizden öğreniyor.

–  Çocuklarınızın online faaliyetlerini izleyin. Bunu çocuklarınızın faaliyetlerine katılım yoluyla ve izleme yoluyla yapabilir veya bunun için oluşturulmuş bilgisayar programlarını kullanabilirsiniz. Fakat çocuklarınızın online faaliyetlerini izlerken bunu gizli olarak yaptığınızdan emin olun. Çocuğunuz gizliliğini ihlal ettiğinizi hissederse bu durum faydadan çok zarar verebilir. Eğer hissederlerse çocuklarınız bu eylemlerini tamamen gizli yapmaya ve bu eylemleri kasıtlı olarak sizden saklamaya başlayabilir.

– Filtreleme ve bloklamaya yarayan programları kapsamlı bir internet güvenliği yaklaşımının bir parçası olarak kullanın ancak bu programların tek başına çocukları güvende tutmayacağını ve başkalarına zorbalık yapmalarını ve uygun olmayan içeriklere erişimlerini engellemeyeceğini de unutmayın. Çoğu teknoloji meraklısı genç yasakların etrafından dolanabilir ve filtreleri atlatma yolunu hızlıca çözebilir.

– Teknoloji kullanımı konusunda çocuğunuzda anormal durumlar yaşandığına dair gösterebilecekleri işaretler karşısında gözlerinizi açın. Eğer çocuğunuz içine kapanırsa veya internet kullanımını bir obsesyon haline getirirse çocuğunuz siber zorbalık kurbanı ya da faili olabilir.

– Çocuklarınızla açık ve samimi bir iletişim kurun, böylece çocuğunuz siber alanda tatsız veya rahatsız edici bir durum yaşadığında konuşmak için size gelmeye hazır ve istekli olacaktır. Siber zorbalık kurbanları (ve durumun izleyicileri) herhangi bir olayı anlattıkları yetişkinlerden mantık çerçevesinde bir müdahale bekler, aksi takdirde durum daha da kötüleşebilir.

– Diğer bireylere saygı ve haysiyetle davranılması gerektiği konusundaki değerleri öğretin ve bu değerleri güçlendirin.

Gençler için siber zorbalıktan korunma tüyoları…

Yukarıda vurguladığımız gibi çocukları siber zorbalıktan koruma konusunda en büyük iş ebeveynlere düşüyor. Fakat sadece ebeveynlerin kontrolü ve çabası yeterli olmayabilir, özellikle gençlik çağında olan bireylerin de siber zorbalığa karşı yapabileceği birkaç şey de mevcut. Siber Zorbalık Araştırma Merkezi gençlere bu konuda verdiği tavsiyeler şunlar:

–Öğrenin: Siber zorbalığı önlemek için öncelikle siber zorbalığın ne olduğunu anlamak gerekir. Siber zorbalığın ne olduğunu, neleri içerdiğini ve ne şekillerde karşınıza çıkabileceğini araştırın. Gördükleri ve yaşadıkları ile ilgili arkadaşlarınızla konuşun.

–  Şifrenizi koruyun: Şifrelerinizi ve diğer özel bilgilerinizi meraklı gözlerden koruyun. Başkalarının görebileceği yerlerde asla şifrelerinizi veya tanımlayıcı bilgilerinizi bırakmayın. Ayrıca, bu bilgileri en yakın arkadaşınız bile olsa kimseyle paylaşmayın. Eğer paylaştıysanız, şifrenizi şimdi değiştirmek isteyebilirsiniz.

–   Fotoğraf paylaşırken dikkatli olun: Kendinize ait bir fotoğrafı yayınlamadan veya göndermeden önce fotoğrafı annenizin, babanızın, babaannenizin, dedenizin ve dünyanın geri kalanının görmesini isteyip istemeyeceğini düşünün. Zorbalar, bu fotoğrafları hayatınızı zindan etmek için kullanabilirler.

–  Tanımlanamayan veya ne olduğu belli olmayan mesajları asla açmayın: Tanımadığınız veya bilinen zorbalardan gelen mesajları (e-posta, Facebook mesajı, kısa mesaj vb.) açmayın. Hatta okumadan silin. Bu mesajlar, açıldığında cihazınıza otomatik olarak virüs bulaştırabilir. Ayrıca bilmediğiniz biri tarafından gönderilen sayfa bağlantılarına hiçbir zaman tıklamayın. Bunlar da kişisel veya özel bilgilerinizi toplamak için tasarlanmış virüsler içerebilir.

– Online hesaplarınızdan çıkış yapın: Kolaylık olsun diye web siteleri veya web tarayıcınızın form alanlarına şifrelerinizi kaydetmeyin ve bilgisayarınızdan veya cep telefonunuzdan uzaklaştığınızda oturumunuzu kapatın. II. maddede bahsettiğimiz şifre paylaşımı konusu, bu madde için de geçerli; insanlarla paylaşmadığınız gibi robotlarla da paylaşmayın. Eğer Facebook hesabınızı açık bırakırsanız, sizden sonra bilgisayarı kullanan kişi başınıza bela açabilir.

–  ‘Gönder’e basmadan önce durun: İtibarınızı tehlikeye atabilecek herhangi bir şey paylaşmayın. İnsanlar sizi, online ortamlarda nasıl göründüğünüze göre yargılar. Hatta bu görünüşe dayalı olarak size bazı fırsatlar sunabilir veya bu fırsatları engelleyebilir (iş, burs, staj imkanı gibi).

– Gizlilik kontrolleri oluşturun. Online profillerinize erişimi yalnızca güvenilir arkadaşlarınızla kısıtlayın. Facebook gibi çoğu sosyal paylaşım sitesi belirli bilgileri yalnızca arkadaşlarınızla paylaşma seçeneği sunar. Bu mecraların güvenlik ayarlarını biraz kurcalayın.

– Kendinizi “Google”layın: İsminizi büyük arama motorlarında (Google, Yahoo, Bing vb.) düzenli olarak aratın. Saldırganların sizi hedef almak için kullanabileceği herhangi bir kişisel bilgi veya fotoğraf görürseniz, bu içerik sorun haline gelmeden önce kaldırılmasını sağlamak için harekete geçin.

– Siber zorba olmayın: Başkalarının size nasıl davranmasını istiyorsanız, siz de onlara o şekilde davranın. Online ortamlarda başkalarına ‘pislik’ yaparsanız, davranışın kabul edilebilir olduğunu düşüncesini güçlendirmiş olursunuz.