İranlı erkekler neden başörtüsü takıyor?

İranlı erkekler, kadınların örtünme zorunluluğu nedeniyle başörtüsü takmadan sokağa çıkamamalarını eşleriyle başörtülü fotoğraf çekerek protesto ediyor. İran’da 1979’da gerçekleşen İslam Devrimi’nden beri kadınlar ahlak polisleri tarafından başörtüsü takmaya zorlanıyor. Başörtüsü takmayan ya da saçlarının bir kısmını açıkta bırakacak şekilde ‘kötü başörtüsü’ takan kadınlar ise para cezasından hapis cezasına kadar olan bir aralıkta cezalar ile karşılaşıyorlar. […]

İranlı erkekler, kadınların örtünme zorunluluğu nedeniyle başörtüsü takmadan sokağa çıkamamalarını eşleriyle başörtülü fotoğraf çekerek protesto ediyor.

İran’da 1979’da gerçekleşen İslam Devrimi’nden beri kadınlar ahlak polisleri tarafından başörtüsü takmaya zorlanıyor. Başörtüsü takmayan ya da saçlarının bir kısmını açıkta bırakacak şekilde ‘kötü başörtüsü’ takan kadınlar ise para cezasından hapis cezasına kadar olan bir aralıkta cezalar ile karşılaşıyorlar.

İran sokaklarında billboardlarda ise başörtüsü takmayan kadınların kusurlu ve namussuz olduklarını gösteren devlet destekli afişler yer alıyor. Kadınlara ayrıca başörtüsü takmazlarsa erkekler için cinsel yönden dezavantajlı olacakları söyleniyor.

Fakat İranlı kadınlar başörtüsü dayatmasını ülke çapında protesto etmeye başladı. “Saç yoksa günah da yok” diyerek saçlarını kazıtan İranlı kadınların protestoları geçtiğimiz aylarda sosyal medyada çok ses getirdi.

Alinejad’dan erkeklere çağrı

Geçtiğimiz hafta ise, yanlarında başları açık eşleri ya da akrabalarıyla başörtüsü takarak fotoğraf çektiren İranlı erkekler sosyal medyada yer almaya başladı.

İranlı erkeklerin bu cevabı ise Masih Alinejad tarafından yapılan bir çağrıya karşılıktı; İranlı aktivist ve gazeteci Alinejad, My Stealthy Freedom adı ile başlattığı kampanya altında umumi alanlarda kadınların kıyafet zorunluluklarına dikkat çekmek ve bu zorunluluk karşısında kadınlar ile dayanışmak amacıyla İranlı erkekleri başörtüsü takmaya çağırdı.

#meninhijab – Başörtülü erkekler

My Steathy Freedom’ın kurucusu Alinejad başlattığı online sosyal hareket ile zaman zaman İran’da yaşayan kadınların kapalı alanda baş örtülerini çıkararak çektiği ve kadınların ‘gizli özgürlüklerini’ anlatan fotoğrafları paylaşıyordu. Kampanyayı desteklemeleri için erkeklere çağrı yapan Alinejad, İranlı erkeklerden başörtüsü takarak ve yanlarına başları açık eşlerini ya da akrabalarını alarak çektikleri fotoğrafları #meninhijab etiketi ile paylaşmalarını istedi.

Alinejad çağrıyı yapmasının ardından geçen bir haftalık sürede eline 30 başörtülü erkek fotoğrafı ulaştı. Gönderilen fotoğrafların bazıları sahipleri tarafından kişisel Instagram hesaplarından da paylaşıldı. Bugün #meninhijab etiketiyle Instagram’da paylaşılan fotoğraf sayısı ise 179’a ulaştı.

“Milyonlarca İranlı kadın için zorunlu başörtüsü onur kırıcı bir durum.”

Alinejad kampanya ile ilgili şöyle açıklama yapıyor; “Bu erkeklerin birçoğu İran’da yaşıyor ve kadın akrabalarının ve yakınlarının ahlak polislerinin dayatmaları ve zorunlu başörtüsü kullanımının aşağılaması karşısında neler çektiklerine şahit oluyorlar. Yıllardır, çocukluktan kadınlık dönemimize kadar geçen sürede başörtüsü takmaya zorlandık ve onurumuzun zedelenmesine katlanmak zorunda kaldık. Birçok erkek kadınları zaruri başörtüleriyle görmeye alıştı ve bunu normalleştirdi. Fakat milyonlarca İranlı kadın için zorunlu başörtüsü onur kırıcı bir durum. Toplumumuzda bir kadının varlığı ve kimliği ancak bir erkeğin namusu ile meşrulaştırılıyor ve birçok durumda bir dini otoritenin ya da hükümet yetkililerinin öğretileri, erkeklerin kadın üzerindeki sahiplik duygularını yanlış yola saptırıyor. Bu sebeple ben de erkekleri kadın haklarını desteklemeye çağırmanın muhteşem olacağını düşündüm.”

İranlı bir erkek (yukarıda) kuzeninin başörtüsünü takarak çektiği fotoğrafı kampanyaya gönderdi. Fotoğrafa yazdığı açıklamada ise şöyle diyor; “Kuzenlerim onların başörtüsünü taktığımı gördükleri zaman gülmekten kendilerini alamadılar. Ben de onlara üzerimde çok mu komik durduğunu sordum. Kuzenlerimi gerçekten çok seviyorum ve onlara saygı duyuyorum. Şahsi kanaatime göre bir insan eğer başkasının özgürlüğünü kısıtlamayı destekliyorsa, özgürlük hakkında konuşmamalıdır. Keşke, yetkililerin de inanmamızı istediği gibi ülkemizdeki tek sorun başörtüsü olsaydı. Sanki beyinlerimizi bir parça siyah kumaş ile kapatarak hipnotize etmişler ve ülkedeki en önemli sorunumuzun başörtüsü olduğuna inanmamızı istiyorlar.”

Bir başka hesaptan gelen fotoğraf ise annesinin kara çarşafı ile çekilmiş bir İranlı’dan geldi (yukarıda). Açıklamasında vefat etmiş annesini anıyor ve şöyle diyor; “İslam Devrimi olduğu zaman, zorunlu olduğu için annem türban takmaya başladı. Hiçbir zaman türbana inanmamıştı. Huzistan’ın yakıcı sıcaklarında bu kılık ile sokağa çıkmak zorundaydı. Annem vefat etti ve bana geriye hatıra olarak bu kıyafetler kaldı. Bazen annemin bu kıyafetlerini giyiyorum ve annemin o sıcaklarda alışveriş için dışarı çıkmasını ve geri geldiğinde sıcaktan dolayı konuşacak enerjisinin bile kalmamış olduğunu hatırlıyorum. Annemden ve kız kardeşlerimden her zaman utandım. Her zaman başörtüsüne karşı oldum, babam ve erkek kardeşlerim de benim gibi düşünüyordu. Ahvaz’ın sıcaklarında bu kıyafetler ile dışarı çıkmak çok zor – gerçekten tarif bile edilemez.”