Cinsel Şiddet Haberlerinde Hak Temelli Görsel Kaynağı: Görsel Arşiv Açıldı!

Cinsel Şiddetle Mücadele Derneğİ, medya ve basın mensuplarının cinsel şiddet haberlerinde hak temelli görsel kullanmalarını teşvik etmek ve görsellere ulaşmalarını kolaylaştırmak amacıyla csgorselarsiv.org sitesini kullanıma açtı. Medyada cinsel şiddet haberlerine ilişkin hak temeli bir fotoğraf kaynağı olan Görsel Arşivi, fotoğraf bulmak ve elinizdeki fotoğrafları paylaşmak için kullanabilirsiniz.

Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği’nin (CŞMD), bugün yaptığı basın toplantısı ile Cinsel Şiddet Haberleri İçin Görsel Arşiv tanıtıldı. CŞMD’den Şehlem Kaçar, 2017 yılından beri gerçekleştirdikleri atölyeler ve kurduğu işbirlikleri ile medya ve basın emekçilerinin özellikle cinsel şiddet haberleri yaparken yaşadıkları sorunları dinleme olanağı bulduklarını ve bu sorunların başında haberlerde kullanabilecekleri görsellerin yokluğunun geldiğini tespit ettiklerini kaydetti.

Kaçar konuşmasının devamında şu tespitlerde bulundu: “Cinsel şiddet öğrenilen, normalleştirilen sosyal yollarla aktarılan bir şiddet biçimi. Medya da bu kültürel üretmenin en önemli parçası. Şiddet, bir sarmal ve kültür yolu ile aktarılıyor. Biz dernek olarak algı değiştirmeye çalışıyoruz, algı değişimin bu kültürel ürünleri dönüştürmekle olabileceğini düşünüyoruz. Bu nedenle iletişim kurumlarını ve gazetecileri sorumluluk almaya çağırdık. Görsel üretim ve dilin de bu sorumluluğun bir parçası olduğunu düşünüyoruz. Görseller algımızda çok önemli bir yer tutuyor çünkü şiddetin yayılma yollarından biri aslında görsel algılayışımız biçimlerimiz ve dilimiz. Genelde cinsel şiddet haberlerinde, hayatta kalanı güçsüz gösteren, kurbanlaştıran görseller kullanıyor hala. Biz bunun yerine kadınları güçlendirici, doğru mesaj veren görseller kullanmak için bu Görsel Arşivi açmaya karar verdik. Görsellerin değişmesi için hepimiz topyekûn bir mücadeleye girmeliyiz.”

CŞMD, medyada hak temelli görsellerin az oluşundan, imaj bankalarından ve gazetelerin görsel havuzlarından alınan temsili görsellerin cinsel şiddete dair yanlış inanışları yeniden ürettiği tespitinden hareket ediyor. Buna göre, haberlerde kullanılan görseller şiddete maruz bırakılanın haklarını gözetmiyor. Dahası, önceki haberlerin aynı şekilde tekrarlanmasıyla aynı yanlışlar süregeliyor. Tüm bu sorunlar, bir görsel arşiv sitesi oluşturma fikrinin doğmasını sağladı.

Cinsel Şiddet Haberleri İçin Görsel Arşiv, kollektif bir çalışmanın ürünü: fotoğrafçılar, grafik tasarımcılar, görsel iletişim çalışanlar, aktivistler, karikatüristlerle yapılan iki görsel üretim atölyesi  sonrası  bir eylem planı hazırlanması ve ardından bir çağrı yapılarak kadın ve LGBTİ+ 16 fotoğrafçının katkısıyla bu arşiv hayata geçti.

CŞMD, cinsel şiddet haberleri yaparken dikkat edilmesi gereken unsurları şöyle sıralıyor:

• Cinsel şiddet haberleri nötr, eyleme çağıran, tetikleyici ayrıntılara yer vermeyen ve failin ceza alması yolunda otoriteleri harekete geçiren bir yerden verilmeli.
• Haberlerde özellikle şiddeti erotikleştiren bir dilden kaçınılmalı, sansasyon yaratarak gereksiz röntgenci bir hazza hizmet edecek detaylara yer verilmemeli ve olaya magazinsel içerikler yüklenmemeli.
• Cinsel şiddete maruz bırakılan kişilerin şiddeti hak ettikleri imasından kaçınılmalı ve yaşanılan şiddetin sorumluluğu faile yüklenerek haber yapılmalı.
• Haberde topluma doğru ve net bilgi aktarılmalı. İddialar gerçekmiş gibi yansıtılmamalı.
• Cinsel şiddete maruz bırakılan kişinin suçlanmasına, yanlızlaşmasına, utanmasına neden olacak görseller kullanılmamalı.
• Kullanılan görseller kişileri çaresiz hissettirmeyecek, harekete geçirecek güçlendirici görseller olmalı.

Toplumsal değişim için medyanın dönüştürücü gücünün yadsınamaz olduğunu vurgulayan CŞMD, medya kurumlarını ve gazetecileri sorumluluk alarak yaygınlaştırdığı dil ve görsel üretimlerle bu değişimin olumlu yönde parçası olmaya davet ediyor.

Görsel Arşiv sitesine csgorselarsiv.org adresinden ulaşabilirsiniz. Siteye girdikten sonra fotoğraf indirmek için üye olmanız gerekiyor. Fotoğraf desteğinde bulunmak isterseniz, aynı şekilde üye olarak fotoğraf ekleyebilirsiniz.