#PaylaşmaGünü’nde, Türkiye’de bağışçılığın ve gönüllülüğün teşvik edilerek kutlanması amaçlanıyor. #PaylaşmaGünü’nün hedefleri yalın ve somut: tüketimin ve bireysel çıkarların hüküm sürdüğü bir dünyada; yılın bir gününde maddi varlıklarımızı, zamanımızı ve becerilerimizi başkalarının faydası için kullanmaya ayırmak. Bu minvalde, #PaylaşmaGünü’nde bireylerin, ailelerin, sivil toplum kuruluşlarının, toplum liderlerinin, şirketlerin ve öğrencilerin değer verdikleri bir amaca ya da toplumsal faydaya maddi veya manevi katkı sağlamaları için teşvik edilmelerinin yanı sıra, hayırseverliğe adanan bu günü fiziksel veya çevrim içi ortamda bir araya gelerek kutlamaları büyük önem taşıyor.
Neden #PaylaşmaGünü, Neden Şimdi?
Türkiye’de 10 yılı aşkın bir süredir bağış yapmayı oyunlaştıran kolektif hayırseverlik kampanyaları yürütülüyor. Bu kampanyalar gerek toplum genelinden gerekse de kamu, özel sektör ve sivil toplum paydaşları tarafından ilgi görüyor ve destekleniyorlar. Bu etkinlikler, bağışçılığın ve hayırseverliğin aynı zamanda sosyal, eğlenceli ve öğretici bir eylem olabileceğini de gösteriyorlar. Öte yandan, daha çok büyük şehirlerde ve yılın belirli zamanlarında düzenlenen kolektif bağışçılık etkinlikleri, özellikle kısıtlı insan kaynağı olan sivil toplum kuruluşlarının idari yükümlülüklerini artırıyor. Bu tablo, ülkenin tamamını kapsayan ve maddi bağışın yanı sıra gönüllülüğü de teşvik eden ve kutlayan bir harekete ihtiyaç olduğunu gözler önüne seriyor.
#PaylaşmaGünü bu anlamda her coğrafyadan paydaşların kolayca erişebileceği ve içinde yer alabileceği bir kampanya olma özelliğini taşıyor. Hangi amaca, etkinliğe ya da kuruluşa ne tür destek verecekleri tamamen katılımcılara bırakılıyor. Bireyler, kamu kurumları, özel sektör kuruluşları ya da sivil toplum aktörleri, kendilerine en uygun yöntemleri (nakdi bağış, ayni katkı, gönüllülük gibi) kullanarak diledikleri bireyleri ya da tüzel kişilikleri destekleyebiliyorlar.
#PaylaşmaGünü’nün Bir Parçası Olmak
Kampanyaya katılan sivil toplum kuruluşları etkinlik tarihinden önce #PaylaşmaGünü’ne ait kampanya broşürlerini, kurumsal kimliği, hashtag’i ve logoları kullanarak; bireyleri, kamu ve özel sektör çalışanlarını, kurumsal bağışçıları ve sivil toplum aktörlerini kampanya gününde STK’lara bağış yapmaya, ayni destek vermeye ya da STK’lar için gönüllülük yapmaya çağırır. Etkinlik gününde, STK’lara yapılan maddi ve ayni bağışlar ile gönüllülük faaliyetlerinin yanı sıra, kurulan iş birliklerinin çıktıları da sosyal medyada paylaşılır ve daha fazla kişinin STK’ların çalışmalarını desteklemesi teşvik edilir.
#PaylaşmaGünü’nün parçası olan bireyler, kurumlar ve STK’lar gerçekleştirdikleri faaliyetleri yine kampanyanın kurumsal kimliğini kullanarak sosyal medyada paylaşırlar. Etkinliğin sosyal medya yansımaları ise daha fazla kişinin ve kurumun STK’lara bağış ve onlar adına gönüllülük yapmasını teşvik eder. Katılan STK’lar etkinlik gününün ardından topladıkları desteklerle hayata geçirdikleri toplumsal fayda güden faaliyetlerini destekçileriyle paylaşırlar.
Özel Sektör Kuruluşlarının Katabilecekleri
Özel sektör kuruluşlarının #PaylaşmaGünü’nün bir parçası olmaları yalnızca STK’lar için değil, aynı zamanda şirketler için de büyük anlam ifade eder. Bu şekilde müşterilerin ve çalışanların gönüllülüğü teşvik etmeleri sağlanabilir, çalışan aidiyeti güçlendirilebilir, kurumsal sosyal sorumluluk projelerine görünürlük kazandırılabilir, ve kuruluşun sosyal faydaya daha fazla katkı sağlaması için bir etkileşim yaratılabilir. Geçtiğimiz yıllarda farklı ülkelerden şirketler #GivingTuesday çatısı altında seçtikleri bir STK’ya ayni yardımda bulunarak, bireylerin yaptıkları bağışları eşleştirerek veya bulundukları yerellerdeki kuruluşların faaliyet masraflarını karşılayarak kampanyaya dahil olmuşlardır.
Bireysel Katkılar Nasıl Daha Yaratıcı Kılınabilir?
#PaylaşmaGünü yalnızca maddi bağış toplamayı hedefleyen bir kampanya değildir. Bireyler vakitlerini bağışlayarak gönüllülük yapabilir, böylece hem olumlu bir değişimin öncüleri olabilir hem de toplumu etkileyen sorunlara dair yeni şeyler öğrenebilirler. Çalışma arkadaşları, komşular veya yakın arkadaşlardan oluşan bir çevre, STK’ların veya onların hizmet ettikleri grupların ihtiyaç duyduğu malzemeleri toplayarak, ihtiyaca yönelik değerli katkılar sunabilir. STK’ların ihtiyaç duyduğu fakat bütçe ayırmakta zorlandığı insan kaynağı, muhasebe, bilişim teknolojileri veya hukuk gibi konularda bireylerin uzmanlıklarını paylaşmaları, #PaylaşmaGünü’nün önemli birer parçasıdır.
#GivingTuesday’den #PaylaşmaGünü’ne
#PaylaşmaGünü, bağışçılığı ve gönüllülüğü küresel ölçekte kutlayan, yaygınlaştıran ve teşvik eden #GivingTuesday kampanyasının Türkiye’deki uygulaması. #GivingTuesday, Birleşmiş Milletler Vakfı ve 92Y (New York’ta kâr amacı gütmeyen bir toplum merkezi) tarafından Amerika Birleşik Devletleri’nde 2012 yılında uygulanmaya başlandı. Bugün Bill and Melinda Gates Foundation ile PayPal’in ana katkılarıyla faaliyetlerini sürdürmekte. ABD’de her Kasım ayının son Perşembe günü kutlanan Şükran Günü ile başlayıp Noel’e kadar devam eden yoğun alışveriş döneminde artan tüketim çılgınlığına karşın bağış yapmayı ve gönüllüğü ön plana çıkaran #GivingTuesday, Şükran Günü’nden sonraki Salı gününe denk geliyor. “Black Friday” ve “Cyber Monday”[1] olarak anılan ve dünyanın çeşitli yerlerinde tüketimi teşvik eden alışveriş günlerine bir anlamda meydan okuyan #GivingTuesday, bireyleri bağış yapmaları, gönüllü olmaları ve sivil toplum kuruluşlarını desteklemeleri için harekete geçiriyor.
İnsanları “iyi bir şey” yapmaya teşvik etme misyonuyla gerçekleştirilen bu küresel hareket, bugün Arjantin’den Yeni Zelanda’ya, Norveç’ten Güney Afrika’ya kadar 60’ın üzerinde ülkede farklı isimlerle düzenleniyor. Kampanyalar ülkeler arası benzerlik gösterdiği kadar, farklı faydalanıcı grupları için yerelleştirilmiş özel çalışmalar da olabiliyor. Harekete katılımları teşvik edilen topluluklar arasında gençler ve çocuklar, özel şirket çalışanları ve yerel yönetimler gibi çok çeşitli kitleler bulunuyor. Para, zaman, uzmanlık veya eşya ayırdına varmadan paylaşmanın günlük hayattaki önemine dikkat çeken ve paylaşmanın güncel sorunlarla başa çıkmadaki etkisine inanan #GivingTuesday kampanyası, bu yıl aynı zamanda dünyanın çeşitli yerlerindeki COVID-19’la mücadeleye destek olmak amacıyla 2020’de #GivingTuesdayNow çağrısıyla 5 Mayıs Salı günü gerçekleşti.
Küresel #GivingTuesday Hareketinden İlham Veren Örnekler
Son sekiz yıldır çok sayıda ülkede farklı isimlerle kutlanan #GivingTuesday kapsamında yürütülen kampanyalar arasında ilham verici ve yaratıcı örneklere rastlamak mümkün:
- Yoksul topluluklara yardım sağlayan kâr amacı gütmeyen bir kuruluş, ev dekorasyonu ürünleri satan bir şirketle #GivingTuesday çatısı altında yaptığı iş birliği kapsamında hijyen malzemeleri içeren çantaları ihtiyaç sahiplerine iletti. #GivingTuesday’den bir ay önce başlatılan kampanyaya destek olmak için bireyler bağış yaptı, ya da çanta yapımı partisi düzenleyerek hem malzemelerin masrafını karşıladı hem de çantaların yapımına destek oldular.
- Ağaç dikimi ve bakımı aracılığıyla çevre hakkında farkındalık çalışmaları yürüten bir sivil toplum kuruluşu, #GivingTuesday kampanyası olarak elçiler topladı ve bilgi yarışmaları düzenledi. Bilgi yarışmasına ev sahipliği yapan elçiler, 25 dolar karşılığında kuruluştan soruları ve etkinlik sırasında misafirlerine ikram edeceği atıştırmalıkları satın aldılar. Etkinlik sırasında katılımcılar yanlış bildikleri her soru için bağışta bulundular ve elçi etkinlik sonunda toplanan miktarı STK’ya iletti.
- Cinsel sağlığa dair farkındalık eğitimleri ve cinsel sağlık hizmetleri veren bir STK, #GivingTuesday hedefi olarak çalışmalarına görünürlük kazandırmayı ve yaptığı savunuculuğa dikkat çekmeyi amaçladı. Düzenli bağışçılarından ve gönüllülerinden neden o kuruluşu desteklediklerine dair videolar çekmelerini ve sosyal medyada paylaşmalarını istediler. Böylece yalnızca kuruluş olarak kendilerine değil, aynı zamanda da savunuculuğunu yaptıkları konulara da dikkat çekmiş oldular.
TÜSEV’in #PaylaşmaGünü’ndeki Rolü
Dünyada filantropi alanındaki gelişmeleri ve yeni ve yaratıcı bağışçılık yöntemlerini takip eden TÜSEV, bu gelişmeleri konunun uzmanlarıyla değerlendirmek ve oluşturulacak strateji çerçevesinde hareket edebilmek amacıyla Filantropi Altyapı Geliştirme Çalışma Grubu’nu kurdu. Grup, 2019 yılında Londra’ya yaptığı çalışma ziyaretinde #GivingTuesday’in İngiltere’deki yürütücüsü ile tanıştı ve kampanyanın işleyişi hakkında detaylı bilgi sahibi oldu. Ziyaret sonrası yapılan değerlendirmeler ve Türkiye’de bireysel bağışçılığı teşvik edecek yeni yöntemlere olan ihtiyaç da göz önünde bulundurularak kampanyayı Türkiye’de düzenlemenin önemli bir ihtiyaca hizmet edeceğine karar verildi. #GivingTuesday’in merkez ekibine yapılan başvuruların olumlu sonuçlanmasının ardından 2020 itibarı ile TÜSEV, #GivingTuesday’in Türkiye’deki lideri oldu.
#PaylaşmaGünü’nün işleyişinden ve #GivingTuesday global ekibine raporlamadan sorumlu olan TÜSEV, kampanya sırasında yapılan bağışlara aracılık etmiyor. #PaylaşmaGünü aracılığıyla Türkiye’deki bağışçılık ve gönüllülük kültürüne ve faaliyetlerine katkı sağlamayı amaçlayan TÜSEV’in bu konudaki çalışmalarının tamamını Değişim için Bağış projesinin internet sitesinden inceleyebilirsiniz.
Yazıyı kaynağından okumak için tıklayın.
[1] “Kara Cuma” ve “Siber Pazartesi” olarak çevrilebilir. Bu açıdan bakıldığında, “Bağışlama Salısı” olarak çevrilebilecek Giving Tuesday haftanın günlerine atıfta bulunan bir kelime oyunu olarak düşünülebilir.
Bizi Takip Edin