Her Mahalleye Bir Kooperatif Hayali…

“İyi, Temiz, Adil Gıda” sloganıyla kurulan Yeryüzü Kooperatifi, pandemi sürecinin sıkça konuşulan gıda krizine; Bostancı’da açılan ilk şubesiyle elle tutulur, gözle görülür bir alternatif sunuyor.

Türkiye’de ilk Koronavirüs vakalarının görüldüğü günlerde açılan Yeryüzü Kooperatifi’ni ziyaret ederek öyküsünü kurucularından ve gönüllülerinden dinledim. Tüm süreçlerin katılımcı ve dayanışmayla yürütüldüğü kooperatif, şehirlerde ‘güvenli ve sağlıklı gıda’ya ulaşmanın, ekoloji alanındaki çabaların bir ütopya olmadığının kanıtı olarak Bostancı’da faaliyetlerini sürdürüyor.

Kooperatifin kurucularından Akif Pamuk, çıkış öyküsünün şehirde bir araya gelen arkadaşların gıda toplulukları deneyimiyle başladığını belirtiyor. Yeryüzü Derneği’nin gıda toplulukları olarak üreticilerden alım yapıp ayda bir dağıtım yaptıklarını böylece hem küçük üreticileri desteklediklerini hem de kendi evlerinin temiz gıda ihtiyacını karşıladıklarını belirten Pamuk, “Daha fazla insan gelmeye başlayınca süreci nasıl yürüteceğimiz üzerinde de düşünmeye başladık. Gıdayla yabancılaşmayı en aza indirgemek hedefindeydik. Bir taraftan da daha yatay, hiyerarşisiz, katılımcı bir format ürütmek istedik. Gıda toplulukları büyüdükçe bunu ilçelere böldük. Her mahallenin kendi gıdasını küçük üreticiden tedarik edeceği bir yapıya dönüşmeye başladı süreç. Birçok şeyi birlikte konuştuğumuz bir süreç oldu, gıda çalıştayları düzenledik, gıda meselesini farklı yönleriyle tartışmaya açtık. Gıdaya aylık olarak değil günlük olarak da ulaşmak için mekanizmalar oluşturuldu. Ve böylece Yeryüzü Kooperatifi kurulmuş oldu. Günün sonunda gıda toplulukları deneyimi Yeryüzü Kooperatifi’ne dönüştü. Ancak gıda toplulukları da çalışmalarını sürdürüyor.” Diyor.

“Pandemi Söylediklerimizin Önemini Ortaya Koydu”

Ekoloji alanında çalışanlar, Yeryüzü Derneği’nde faaliyet yürütenler olarak yıllardır yaptıkları çalışmaların öneminin pandemi süreciyle daha çok anlaşıldığını belirten Pamuk, “Yıllardır iklim krizi, gerçek gıda, yerel, atalık tohum, kent bahçeleri, bostanları için mücadele ettik.  Küçük üreticinin önemli olduğunu onların korunması gerektiğini defalarca tekrar ettik. Bugün herşey gerçek oldu. Pandemi bize şunu gösterdi. Aslında normal şartlarda yapabileceği herşeyi unutmuş, ekmek yapamıyor, bostan yetiştiremiyor, kendi hayatını idame ettiremiyor. Ancak profesyonel bir meslekte çalışarak kazanmış olduğu parayla bunları tedarik eden öznelerin ilk defa dört duvar arasında varlık-yokluk mücadelesini sergilerken yalnızlaştığını gördük ve bunlarla yüzleştiğini gördük. Herşey yolunda girerken marketteki domatesi kimin ürettiğinin önemi yokken pandemi sürecinde bunun nasıl üretildiği oraya nasıl geldiği merak edilir oldu. “ diye konuştu.

“Kentte Gerçek Gıdaya Ulaşmak Bir Hak”

Yeryüzü Kooperatifi’nin kentte yaşayan insanların gerçek gıdaya ulaşmasına bir hak olarak baktığını belirten Pamuk, “Normalde olması gerekeni hayata geçirmiş bir yeryüzü topluluğundan bahsediyoruz. Bunu inşa etmeye çalışıyoruz, kapımız herkese açık, isteyenler gelip ortak olabilir, ürünlerini ulaştırabilir ya da gıdasını alabilir. Burası imecenin, dayanışmanın halen yaşandığını yeniden deneyimletti. İşlerinden çıkan arkadaşlarımız akşam altıdan sonra sokağa çıkması yasak olan 65 yaş üstü bireylerin ihtiyaçlarını kapılarına gönüllü olarak götürüyor. Gönüllü olarak buraya gelip sebze ayıklayan, patates çuvalı taşıyanlar var. “ dedi.

Tüketici değil türetici olduklarını yereldeki, köylerdeki küçük üreticilerin sürdürülebilirliğini önemsediklerini belirten Pamuk, “Samsunlu bir pirinç üreticimiz var. Onun hayatını devam ettirebilmesi için ürünlerinin şehirdekilere ulaştırabilecek bir mekanizma olduğunu bilmesi önemli. Yeryüzü Kooperatifi gerçek gıdayı üretenlerin yanında olmak için var” dedi. “Her mahalleye bir kooperatif” hayalini taşıdıklarını belirten Pamuk, “Her mahallenin en doğal hakkı gerçek gıdaya ulaşmak, yerel tohumla, doğal tarımla  yapan her üreticinin şehirlerde yaşayan insanları ürünlerini ulaştırması da bir temel haktır” diyor.

Bostancı metro çıkışında bulunan Yeryüzü Kooperatifi’nin adresi için tıklayınız.