İstanbul’un Artık Bir Bisiklet Şefi Var: Rukiye Demirci

Şubat ayı başında İstanbul Büyükşehir Belediyesi bünyesinde Bisiklet Şefliği Birimi kuruldu. İstanbul’da bisikletli ulaşımın önündeki sorunlara çözüm arayacak olan Birimin şefi, yani “İstanbul’un Bisiklet Şefi” olarak ise 12 yıldır İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde şehir plancısı olarak görev yapan Rukiye Demirci atandı. İstanbul’un Bisiklet Şefini yakından tanımak, kurulan bu yeni birimin amacını ve yakın dönem planlarını öğrenmek ve geçtiğimiz haftalarda düzenlenen “İBB Bisiklet Çalıştay”ından nasıl çıktılar aldıklarını öğrenmek üzere Rukiye Demirci ile konuştuk. 

Rukiye Demirci kimdir? Seni biraz tanıyabilir miyiz?

Merhabalar. Ben Rukiye Demirci. 1983 Ankara doğumluyum. Aslen Rizeliyim. Selçuk Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama mezunuyum. Ayrıca profesyonel olarak resim yapıyorum. 12 yıldır İstanbul Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Planlama Müdürlüğü’nde şehir plancısı olarak görev yapıyorum. 

Gündelik yaşamında ulaşım amaçlı bisiklet kullanıyorsun. İşe bisikletle gidip geliyorsun, kaç senedir böyle? Bisikletli ulaşımı tercih etmenin sebepleri neler? 

Yaklaşık 6 yıldır İstanbul’da ve şehir dışında bisiklet kullanıyorum. Bisikletimle turlara gidiyorum. Senede bir bisiklet festivallerine katılıyorum. Hafta sonları İstanbul’a yakın yerlere bisikletimle gidip kamplı turlar yapıyorum. Yaklaşık 3 yıldır da katlanır bisikletimle belirli günlerde işe bisikletle gidip geliyorum. Bisikletli yaşamı seçmemin nedenleri bisikletin bana daha özgür hareket etme imkanı vermesi, bisikletle gelen o sürekli hareket halinde olma durumu. 

İBB Bisiklet Şefliği diye bir birim kuruldu belediye bünyesinde, sen de artık “İstanbul’un Bisiklet Şefi”sin. Bu birim tam olarak ne yapar? Senin görev tanımın nedir? Bir de senden dinleyebilir miyiz? 

Ocak ayında kuruldu Bisiklet Birimi. Ben de bu birimde çalışmaya başladım, zaten aynı müdürlükte çalışıyordum sadece birimim değişti. Bu birimin amacı bisikletin bir ulaşım aracı olduğunun farkındalığını arttırmak aslında. Binlerce kilometre bisiklet yolu yapmak değil, insanlara yayalara araç kullanıcılarına bisikletin ulaşım aracı olduğunun algısını yerleştirmek. Bisiklet kültürünü yaygınlaştırmak. 7 Şubat’ta düzenlediğimiz çalıştaydan çıkan sonuçlara göre bir yol haritası oluşturup çalışmalara başlamak. 

7 Şubat günü İBB ev sahipliğine bir Bisiklet Çalıştayı gerçekleşti. Öncelikle katılım nasıldı diye sormak istiyorum. Kimler geldi, kurum ve sektör olarak katılımcı profili nasıldı?

Katılım beklediğimizden düşüktü. Özellikle iş birliği içinde olmamız gereken ilçe belediyelerinden katılım oldukça düşüktü. Ama dernekler bisikletli gruplar ve bisiklet kullanıcılarının katılımı oldukça iyiydi. 

Çalıştay verimli oldu mu? Bu buluşmaları düzenli olarak yapmak gibi bir hedef var mı İBB içerisinde? 

Ben başlangıç için çok verimli bir çalıştay olduğunu düşünüyorum. Bu buluşmalar küçük gruplar halinde tekrarlanacak zaten. 7 Şubat’ta yaptığımız çalıştayda bisiklet ve bisikletli ulaşımla alakalı tüm sorunları konuştuk; altyapı, farkındalık, eğitim, kültür vs. Bundan sonra küçük gruplarla yapacağımız buluşmalar daha spesifik başlıklar üzerine olacak. 

İstanbul’da bisikletli ulaşım sorunlarına çözüm bulmak için Bisiklet Şefi oldunuz. Çalıştayda da konuşulduğu üzere çözüm bulunması gereken sorunların farklı kategorileri var, siz de biraz önce bahsettiniz. Bu sorunlar arasında önceliklendirme yapıyor musunuz? Bisiklet Şefliğinin ilk el atacağı sorun belli midir?

Şu an çalıştay raporunu hazırlama sürecindeyiz, bu süreçte en başta gelen talep mevcut bisiklet yollarının düzenlenmesi ve sürekliliğinin sağlanması. İkinci öne çıkan sorun ise  güvenli park istasyonları talebi. Bu doğrultuda çalışmalarımıza yön verme süreci içindeyiz. 

İBB’nin bisiklet yolları master planında bazı güzergahlar belirlenmiş durumda. Fakat bu güzergahların genelde şehir merkezinin dışında ve sahil şeridinde yer aldığı görülüyor. İleriki dönemlerde şehir merkezleri için de bir bisiklet yolu planı var mı? 

Bisiklet Şefliği biriminin amaçlarından en önemlisi zaten bisikletin spor amaçlı kullanımı dışında, ulaşım amaçlı kullanılmasının yolunu açmak. Bu sadece bisiklet yolu yapmakla çözülemez. Toplu ulaşım modları ile entegrasyonlu bir sistem geliştirilirse bisiklet gerçek anlamda hayatımıza girmiş diyebiliriz.