İzmir’de Kent Suçlarının Haritası Çıkarıldı 

İzmir’de hukuka aykırı bir şekilde hayata geçirilmesi planlanan ve yapımı devam eden 72 proje ile ilgili haritalama çalışması yapılırken Şehir Plancıları Odası İzmir Şube Başkanı Özlem Şenyol kentin geleceği açısından idarecileri ders çıkarmaya çağırdı. 

TMMOB İzmir İl Koordinasyon Kurulu (İKK), kent suçu olarak tanımladığı projeleri ve detaylarını coğrafi bilgi sistemleri veri tabanlı çevrimiçi bir harita oluşturarak yayımladı. Haritada, hali hazırda devam eden ve kent açısından tehdit oluşturacak 72 proje yer alıyor. Haritada, gökdelen ve AVM projeleri, ayrıcalıklı imar planı değişiklikleri, RES enerji santralleri, termik santraller, gemi söküm merkezleri, yat limanları, altın madenleri, taş ocakları, özelleştirme yolu ile satılan kamusal alanları, kentsel dönüşüm ve toplu konut alanları işaretlenmiş durumda. 

İnşaat rantının ülkedeki ekonomi politikalarının esasını oluşturduğunu belirten İzmir İKK, inşaat/enerji/sermayesi aracılığıyla kentlerin, tarım alanlarının, kıyıların, ormanların, derelerin kuralsızca, hızlaca tahrip edildiğini harita ile ilan etti. Haritalamanın amacı amacı, merkezi ve yerel yönetimi gidişata dair uyarmakla birlikte, İzmirlileri kentlerine, yaşam alanlarına, İzmir’in kültürel dokusuna sahip çıkmaya davet ederek bu gidişata dur deme yolunda adım atmaya çağırmak. 

Kent suçları haritasında; hava kalitesinin, tarım topraklarının, hayvancılığın, yeraltı ve yerüstü su varlıklarının miktar ve kalitesinin, biyo çeşitliliğin, ekosistemlerin ve yaşam alanlarının zarar görmesine sebep olacak, çeşitli çevre sorunlarına yol açan ayrıcalıklı imar hakkı sağlayan, altyapı kapasitesinin üstünde yoğun yapılaşmaya neden olan çeşitli uygulamalar ile, kamu arazilerinin özelleştirilmesi sonucu satışı gerçekleşmiş arazilerinde rant sağlayıcı ayrıcalıklar getiren, kentsel adaleti ortadan kaldıran, kent siluetini bozan, tarihsel, doğal ve kültürel olarak korunması gerekli alanları tahrip eden, kent belleği açısından önemli değerlerin yok olmasına neden olan, sosyal dokuyu olumsuz etkileyen, barınma, ulaşım, beslenme gibi temel insan haklarını gasp eden, kamuyu zarara uğratan, kamu yararı içermeyen parsel bazlı plan değişiklikleri ve proje bazlı uygulamalara yer verildi. 

Haritalama çalışması ile ilgili Sivil Sayfalar’a konuşan TMMOB Şehir Plancıları Odası İzmir Şube Başkanı Özlem Şenyol, ülke genelinde özellikle son 15 yıldır yaygınlaşan rant politikasının hakim olduğunu belirtti ve İzmir’in bu politikalardan kentler arasında ilk sıralarda yer aldığını kaydetti. Şenyol, kent suçları haritasının hazırlama nedenlerinin kentte yaşanmış suçların ve devam eden suçlar hakkında farkındalık yaratmak olduğunu ve gelecekte de izinin kalmasının istediklerini dile getirdi. 

‘Suçlar Sadece Haritadakiler İle Sınırlı Değil’

İstanbul sermayesinin İzmir’e yönelmesi ile birlikte rant projelerinin daha da arttığını ifade eden Şenyol, “İstanbullu sermaye gruplarının İzmir’e yerleşmesi, yaşam biçiminin İzmir’de var olmaya çalışması ve bu yönde de projeler geliştirilmesi İzmir’deki kent suçlarının daha görünür hale gelmesi ihtiyacını doğurdu. İzmir’deki kent suçları sadece 72 ile sınırlı değildi. Örneğin SİT değişiklerini haritaya işlemedik. 15-20 yıl öncesinin yaşanan suçları haritada işli değil. Haritaya baktığımızda dava süreçleri devam etmesine rağmen sürdürülen projeler, risk taşıyan projeler ve davalarla iptal edildiği halen risk içeren projeler var” dedi. 

‘Haritamız Bilgi Paylaşımı Ve Dayanışma Ağı’

Haritalama çalışmasının bir amacının da ülke genelinde kent ve çevre mücadelesi veren meslek odaları ve sivil toplum örgütleri arasında bir bilgi paylaşımı ve dayanışma ağları oluşturma olduğunu dile getiren Şenyol şunları söyledi “Bir konu ile ilgili dava açtığımızda örnek dava var mı, bu konuda çalışanlar olmuş mu diye araştırıyoruz. Destek almaya ve dayanışma içinde olmaya çalışıyoruz. Bu sayede çok daha fazla kişiye ulaşabileceğimizi düşünüyorum ve o kişilerin de bize ulaşması için bir vesile olacaktır. Belki daha büyük tablolar daha büyük raporlarda çıkartılabilir harita ile birlikte. Belki bir akademisyen ileride bu harita ile birlikte önümüze başka bir çalışma koyabilir”.

‘Failleri Merkezi Hükümetten Yerel Hükümete İdareciler’

Haritadaki kent suçlarının ‘faillerine’ değinen Şenyol, “Projeyi yapan planı onaylayan kimi zaman ilçe belediyeleri kim zaman büyükşehir kimi zaman Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, kimi zaman Özelleştirme İdaresi, kimin zaman da sanayi alanlarındaki işletmeler Ama tabi bunları bunları denetlemekle yükümlü olan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. Failleri çoklu olmakla bir çok kurum mevcut. İdarecilerin, merkezi hükümetinden yerel yönetimlere kadar bu tabloyu önlerine alarak sorumluluklarını değerlendirmelerini gerektiğini düşünüyorum çünkü giden yaşam alanlarımızın ve doğal alanlarımızın geleceği” diye konuştu. 

‘Temennimiz Bu Suçların İşlenmemesi ve Durdurulması’

Temennilerinin bu tür suçların işlenmemesi ve durdurulması yönünde olduğunu da ekleyen Şenyol, “Ama gidişat bunu göstermiyor. Ekonomik kriz devam ediyor. Türkiye’yi döndüren tek sektör şu anda hala inşaat sektörü bu alandaki arayışlarını daha da derinleştiriyor. Aynı şekilde önümüzde başka alanlarda benzer tabloları çıkacağını şimdiden görüyoruz yani bazı plan ve projeler de. Bu işlenmiş suçlardan ders alınması gerekir.Suçların da daha fazla çoğalmasını istemiyoruz. Dünden bugüne davalarımız ve mücadelemiz de devam ediyor. Bu suçlara karşı da tüm kentlilerle birlikte mücadele etmeye davet ediyoruz” dedi.