Küba’daki Yeni Yasa Tasarısı İçerisinden Evlilik Eşitliği Referansı Çıkartılarak Parlamentodan Geçirildi

Küba’da sunulan yeni anayasa tasarısı içerisindeki evlilik eşitliğine dair önerilen düzenlemeler ülkedeki dindar ve muhafazakar grupların protestolarının ardından 68. Maddeden tamamen kaldırıldıktan sonra parlamentodan geçebildi, şimdi ise LGBTİ’ler yasa hakkındaki kararların kesinleşmesi için 24 Şubat 2019’da yapılması planlanan referandumu bekliyorlar.

Kübalı kanun koyucular yeniden düzenlenen anayasa taslağını, içerisinden evlilik eşitliği referansını kaldırarak oybirliği ile kabul ettiler.

Tasarı, evliliği “iki insanın… tamamıyla eşit haklar ve sorumluluklar” ile donatıldığı bir birliktelik olarak tanımayan 1976 Anayasası’nın 68. Maddesi’ndeki ifadeyi de başlangıçta içerisinde barındırmaktaydı. Fakat yasa tasarısı geçtiğimiz hafta evlilik eşitliği karşıtı muhafazakar ve dindar grupların protestolarından dolayı taslaktan tamamıyla çıkarıldı. Parlamentodan geçirilen tasarı ise 24 Şubat 2019’da halk oylamasına sunulacak.

Güncel tasarı evliliğe dair hiçbir tanımı içerisinde barındırmıyor. Bu durum bir yandan eşcinsel evliliğinin tamamen tartışma dışında bırakılmadığı anlamına gelse de, değişiklik eğer ki referandumdan sonra yapılırsa parlamentonun tam desteğini almadığı için ülkenin sembolik desteğini temsil edemeyecek. 

Hükümet ise Aile Hukukunun bu değişiklik ile güncellenebileceğini söylüyor ve evlilik eşitliği konusundaki kesin kararın önümüzdeki iki sene içerisinde yapılacak olan referandumda verileceğini sözlerine ekliyor.

“Ortada Bir Yenilgi Yok”

Anayasa tasarısından evlilik eşitliğine olan referansın tamamiyle kaldırılması haberi Küba’daki LGBTİ hakları savunucusu gruplar tarafından hayal kırıklığı ile karşılandı.

Komünist Parti lideri Raul Castro’nun kızı ve Küba’da LGBTİ hakları sözcülüğünü en çok yapan isimlerden biri olmasının yanı sıra evlilik eşitliğinin ülkede kabul edilmesi için büyük mücadeleler veren Mariela Castro Espin konu ile ilgili Facebook hesabı aracılığı ile yaptığı açıklamada şunları söyledi; “Aktivistler ve arkadaşlar!!! Geçtiğimiz dakikalarda Halk İktidarı Ulusal Meclisi’nde sunulmuş olan yeni anayasa tasarısında evlilikle ilgili yapılan düzenlemeler hakkında bazı bilgiler dolaşmaya başladı.

“Maalesef yasama organımız tarafından atılan bu tweet oldukça uygunsuz bir tutumla tasarıdaki önerilerin bir yenilgi olarak yorumlanmasına sebebiyet vererek önerileri hükümsüz kıldı. Tüm sorumluluğu üzerime alarak açıklığa kavuşturmalıyım ki yeni tasarı önceden sunulmuş olan ikili toplumsal cinsiyeti ve heteronormativiteyi içerisindeki evlilik tanımıyla birlikte ortadan kaldıran 1976 Anayasasında yer alan 68. Maddenin özünü tam da bu sebepten dolayı koruyor.

Yeni tasarıdaki farklılık ise ‘kişiler’in ‘eşler’ ile ikame edilmesiydi, ki bu da aslında tüm insanların evlilik kurumuna erişimi sorununu da kapsıyor. Ayrıca bu değişiklik unsurlar birliğine, onları herhangi biçime tabi tutmadan, yeni bir unsuru olarak yerleşiyor. Bu uzun vadede ve istatistiklere göre toplumumuzda en çok kullanılan yöntem.

“Ortada bir yenilgi yok. 68. Madde’nin özü korunacak, mücadele devam edecek, şimdi sadece referandumda EVET diyeceğiz ve sonra yeni anayasa metni kadar gelişmiş bir Aile Hukukuna ulaşmak için birlik olacağız. Küba bizim, Küba herkese ait.”

Fakat Mariela Castro Espin’in kullandığı metodoloji temel insan haklarının mutlak olarak kabul edilmesi gerektiğini savunan diğer LGBTİ hakları savunucularını kızdırdı.

Marksist profesör ve siyasi blogger Harold Cardenas, Channel NewsAsia’ya yaptığı açıklamada, “Küba’da evlilik ile ilgili son karar başkanlığın hükmüne bağlı bir karar olmalı, devleti sorumluluktan muaf tutan ve muhafazakar homofobiye açık kapı bırakan bir referandumdan çıkacak bir karara değil,” dedi.

Yeni Anayasa Tasarısında Yer Alan Evlilik Eşitliği Referansına Dindar ve Muhafazakar Grupların Tepkisi

Küba’daki Katolik Kilise, vatandaşları evlilik eşitliğinin yasallaştırılmasına karşı harekete çağırmıştı. Ülkedeki evlilik eşitliği kavramının “ideolojik sömürgecilikten” kaynaklı olarak daha zengin ülkeler tarafından oluşturulduğunu ve insanları etki altında bıraktığını iddia etmişti.

Santiago de Cuba’nın başpiskoposu Dionisio Garcia Kübalıların “ileride pişmanlık duyabilecekleri sonuçların korkusunu hissederek” “doğanın onlara ne verdiğini göz ardı etmemeleri” gerektiğini söylemişti.

Küba’daki mevcut anayasanın evlilik ile ilgili olan maddesinde yer alan güncel tanıma göre evlilik “bir erkek ve bir kadın arasındaki gönüllü birlik” olarak tanımlanıyor. Yeni yasa tasarısında önerilen ise “toplumsal cinsiyeti fark etmeksizin iki insan arasındaki karşılıklı mutabakata dayalı birlik” idi.

Küba’daki beş kilise ve protestan gruplar konuyla ilgili yaptıkları açıklamada “Evlilik sadece bir erkek ve bir kadın arasında kurulan bir birliktir,” demişlerdi.

Başpiskopos Garcia evlilik eşitliğinin ülkede bulduğu desteğin küreselleşmenin bir sonucu olduğunu iddia etmişti ve bunu da daha büyük ve daha zengin ulusların kendi güçlerini daha az gelişmiş ve ekonomik yardıma ihtiyacı olan ulusları etkisi altına almak için kullandıkları “kültürel emperyalizm” olarak adlandırmıştı.

Küba’da LGBTİ Olmak

Geçmişte Küba LGBTİ topluluğa düşmancıl tavırlarıyla bilinen bir ülkeydi. 1959 Küba Devrimi’ni takiben o zamanın başkanı Fidel Castro, 25.000 gey erkeği askeri hizmet için uygun bulmayarak çalışma kamplarına yollamış olmasının ardından ancak 2010’da LGBTİ topluluğuna karşı yapılan haksızlıkların sorumluluğunu kabul etmişti.

1993’e kadar Küba HIV ve AIDS ile mücadele eden insanları karanti altında tutmaya devam etmişti.

Küba toplumdaki dindar ve muhafazakar grupların geri adım atmaya devam etmelerine rağmen son yıllarda LGBTİ hakları konusunda tarihte iz bırakacak değişimler de yaptı.

Şimdi işverenlerin insanlara cinsel yönelimlerinden veya toplumsal cinsiyetlerinden dolayı ayrımcılık yapması yasadışı olarak kabul ediliyor. Ülke, şimdiye kadar sadece 40 kişi verilen hizmetten yararlanmış olsa da, 2008’den beri vatandaşlarına ücretsiz toplumsal cinsiyet olumlama ameliyatı hizmeti veriyor.

Kaynaklar

Gaystarnews, gaystarnews. gaystarnews, facebook