Saadet’in Kürt Raporu: Diyarbakır Ne Düşünüyor?

DİTAM’ın adaylara yaptığı davete ilk icabet eden cumhurbaşkanı adayı Temel Karamollaoğlu Saadet Partisi’nin Kürt Meselesi hakkındaki yaklaşımını içeren raporu Diyarbakır’da kamuoyu ile paylaştı.

Diyarbakır Sivil Toplum temsilcilerinin görüş ve eleştirilerini de cevaplayan Karamollaoğlu anadilde eğitim güvencesi verdi ve “Kürtlerin yaşadığı bölgeye Kürdistan denilmesinin mahzuru yok” dedi.

Dicle Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nin (DİTAM) Perinçek dışındaki cumhurbaşkanı adaylarına yaptığı davete ilk icabet eden Temel Karamollaoğlu, Diyarbakır ve bölge sivil toplum temsilcileri ile bir araya geldi. Saadet Partisi’nin Kürt Meselesi’ne yaklaşımını içeren “Hak ve Adalet Ekseninde Kürt Meselesi” başlıklı raporu sivil toplum ve medya üyeleriyle paylaşan Karamollaoğlu’nun önemli vaadi anadilde eğitim hakkının yasal statü ile güvence altına alınacak olması… Seçilmiş belediye başkanlarının görevden alınarak yerlerine kayyum atanmasını eleştiren Karamollaoğlu, başkanların görevden alınmasını gerektirecek bir durum olduğunda yerine vekalet edecek kişinin belediye meclisi içinden seçimle belirlenmesi gerektiğini vurguladı ve milletvekillerinin siyasi çalışmaları sebebiyle tutuklu olmaması gerektiğinin altını çizdi.

2013-15 arasında devam eden Çözüm Süreci’nin “plansızlık, yol haritası yoksunluğu, temel insani hakların pazarlık konusu yapılması, ortak paydaların yeterince değerlendirilememesi, muhatap yelpazesinin genişletilememesi, mevcut muhatapların tutarsızlıkları, sürecin iyi yönetilememesi, güvenlik zafiyetleri, Suriye politikalarındaki öngörüsüzlük ve stratejik yanlışlar gibi pek çok hata sebebiyle” başarısız olduğunu söyleyen Karamollaoğlu OHAL’i kaldıracaklarını ve anadilde eğitimi yasal güvence altına alacaklarının altını çizdi. “Türkiye, İran, Irak ve Suriye’nin bir araya gelerek meseleye hak, adalet ve kardeşlik çerçevesinde bir çözüm üretmeleri, emperyalist ülkelerin oyununu bozacak ve tüm halkların barış ve huzura kavuşmasına vesile olacaktır.” diyen Karamollaoğlu Saadet’in Kürt Meselesi ile ilgili çözüm yollarını; (i) Temel İnsan Hakları ve Adalet, (ii) Ekonomi ve Kalkınma, (iii) İç Barış ve Güvenlik şeklinde üç ana başlıkta gruplandırdı. Karamollaoğlu’nun Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin bağımsızlığına karşı olumsuz görüş serdetmesi, Kürt Meselesi’nde ekonomi ile “terör ve kalkınma” başlıklarına fazlaca vurgu yapması beklentisi yüksek bölge sivil toplumu tarafından eleştirilse de bölge dışından hiçbir siyasi partinin ilgi göstermediği, hatta uzak durduğu meseleye ilgi gösterilmiş olması cesur bulunarak takdir edildi.

Sivil Sayfalar olarak ev sahibi kuruluş olan DİTAM’dan ve toplantıya katılan sivil toplum temsilcilerinin görüşlerini dinledik.

Mesut Azizoğlu (DİTAM Başkan Yardımcısı): Bu toplantı DİTAM’ın 2014 yılında sivil toplum ile siyasetçilerin buluşmasını hedefleyerek başlattığı “Tigris Diyalogları” kapsamında gerçekleştirildi. Karamollaoğlu toplantıda Saadet Partisi’nin Kürt raporunu açıkladı, sivil toplum örgütleri raporla ilgili hem olumlu görüşlerini hem de eleştirilerini dile getirdiler ve sorular sordular. Raporda sivil toplum örgütleri tarafından da dile getirilen dikkat çekici noktalar var. Mesela tarihsel süreç içinde Kürtlerin temel haklarının inkar edildiği, asimile edildikleri ve bununla beraber sosyo- ekonomik açıdan da geri bırakıldıklarından bahsediliyor. Ayrıca anadil eğitiminin anayasal güvence altına alınmasından bahsediliyor. Yine raporda 12 Eylül döneminde Diyarbakır Cezaevi’nde yaşananlar, doksanlı yıllarda köy boşaltmalar, faili meçhul cinayetler ve yakın dönemde yaşanan Roboskî’den bahsediliyor. Yine meselenin sadece dağa çıkanların etkisiz hale getirilmesi meselesi olmadığı belirtiliyor. Toplantıya katılan sivil toplum örgütleri bütün bunların önemli olduğunu belirttiler.

Ayrıca raporda Kürt sorununun Suriye, İran, Irak ve Türkiye’nin bir araya gelerek beraber çözüm üretmeleri gereken bir problem olduğu görüşü dile getiriliyor. Sivil toplum örgütleri bu ülkelerin geçmişte Kürtlerle ilgili olarak bir araya geldiklerinde ortaya çıkan Sonucun Kürtlerin lehine olmadığı ve bu nedenle bu önerinin gerçekçi olmadığı yönünde eleştirilerini dile getirdiler. Bu rapor hazırlanırken bölge sivil toplum örgütlerinden görüş alınmamasıyla ilgili eleştiriler de yapıldı.

Sonuç olarak Milli Görüş geleneğinden gelen Saadet Partisi’nin Türkiye’de Kürt sorunu diye bir mesele olduğunu ve bunun çözülmesi gerektiğini ifade eden bir rapor hazırlaması ve yine bütün eksikliklerine rağmen Saadet Partisi’nin Kürtlerin temel haklarının inkar edildiği, asimile edildikleri ve anadilde eğitimin anayasal güvence altına alınması gerektiğini söyleyen bir raporu Diyarbakır’da bölge sivil toplum örgütleri ile paylaşmasının” önemsenmesi gereken bir durum olduğu toplantıya katılan sivil toplum örgütleri tarafından ifade edildi. Toplantı, başında da ifade ettiğim sivil toplum-siyaset buluşması hedefi doğrultusunda faydalı bir toplantı oldu.

Seher Akçınar (Rawest İnsani ve Siyasi Araştırmalar Merkezi Başkanı): Temel Bey’in en önemli artısı bütün soruları ve en sert eleştirileri bile nezaketle karşılaması, yapabileceğinin ne olduğunu umut tacirliği yapmadan göstermesi. Kürt meselesine dair neredeyse söylenmedik söz kalmadı ancak bu raporu değerli kılan şey içeriğinden ziyade bugünkü koşullar içerisinde dile getirilmesi cesaretidir. Şovenizmin, milliyetçiliğin bu denli prim yaptığı bir ortamda Kürt meselesinin bir siyasal parti tarafından dile getirilmesi cesaret işidir ve teşvik edilmelidir. Raporun muhafazakar camia içinden çıkmış olması önemini arttıran bir faktör. Raporun eksikleri, eleştirilmesi gereken noktaları ve genel yaklaşımı da muhafazakar kodlarla alakalı bir şey, dolayısıyla çok teferruata girmeden şunları söyleyebilirim; bölge sivil toplumu ile nitelikli istişareler yapılarak rapor geliştirilmeli, bizler de bir yandan rapora katkı yaparken bir yandan muhafazakar kodlarda bir yenilenmeyi teşvik etmeliyiz. Gerek toplum gerekse yüksek siyasetin, değişen ve dönüşen Kürt toplumunun da Kürt meselesinin de yeni durumuna göre kendini güncellemesi, çözüme bugünün parametreleriyle yaklaşması elzemdir. Bu toplantının bir başlangıç olmasını temenni ediyorum…

Saadet Partisi tarafından hazırlanan “Hak ve Adalet Ekseninde Kürt Meselesi” raporunu okumak için tıklayınız…