Alevi Bilgi Merkezi: Alevilik Hakkında Yapacağınız Araştırmalar İçin Yeni Durağınız

Yusuf Karaman Şahkulu Sultan Vakfı bünyesinde 15 Haziran’da açılışı yapılan Alevi Bilgi Merkezi’nin kütüphanecisi. Merkezin içerdiği kaynaklar ve bu kaynaklara nasıl ulaşabileceğimiz hakkında bilgi veren Karaman “Bizimle ilintili olduğunu düşündüğümüz her türlü kitap çalışmasına burada yer vermeye gayret edeceğiz. Araştırmacıların hangisinin doğru olduğuna karar vermesi kendi iradesine bağlı” dedi. -Alevi Bilgi Merkezi’ni açma fikri nasıl […]

Yusuf Karaman Şahkulu Sultan Vakfı bünyesinde 15 Haziran’da açılışı yapılan Alevi Bilgi Merkezi’nin kütüphanecisi. Merkezin içerdiği kaynaklar ve bu kaynaklara nasıl ulaşabileceğimiz hakkında bilgi veren Karaman “Bizimle ilintili olduğunu düşündüğümüz her türlü kitap çalışmasına burada yer vermeye gayret edeceğiz. Araştırmacıların hangisinin doğru olduğuna karar vermesi kendi iradesine bağlı” dedi.

-Alevi Bilgi Merkezi’ni açma fikri nasıl ortaya çıktı?

Alevi Bilgi Merkezi açma fikri bu alanda emsal teşkil edebilecek. Bu vakte kadar birincil danışma kaynağı olabilecek bir yapılanma mevcut değildi. Yani birçok üniversitenin, ilahiyat fakültesinin kendi bünyesi içerisinde barındırmış olduğu kitaplar mevcut. Fakat bizim burada önceliğimiz; taraflı da olsa, tarafsız da olsa, karşıt görüş de barındırsa, barındırmasa da Alevilik ve Bektaşilik konusunu tamamıyla ele alan tüm yayınları bir araya getirebilmek.

Burada tarafsız olma amacı güttük. Bizim her türlü yayına saygımız vardır. Her türlü kitaba ve bilgiye saygımız vardır. Kimin neyi, nasıl kullanması gerektiğine dair yardımcı olabiliyoruz.

Kütüphane bir bilgi merkezinin nasıl olması gerektiğine de bir örneklilik oluşturmaya çalışıyor. Biz hem burada modernliği hem de gelenekçiliği yaşatmaya, devam ettirmeye çalışıyoruz.

-Bu merkezin çapından bahsedebilir misiniz? Kaç kitap mevcut, nasıl bir çalışma yürüyor?

Çalışma hummalı bir şekilde bundan yaklaşık 3 4 yıl önce başladı. Şöyle bir yapılanmamız var; bağış yoluyla elimize geçen kitaplar mevcut. Bazı bağışçılarımızın desteğiyle bu kütüphane kuruldu. Kütüphane alanımız geniş ama büyümek de amacımız. 4 bölümden oluşuyor kütüphane; referans bölümü dediğimiz, çeşitli referans kaynaklarını kullanabileceğiniz birincil danışman kitaplar, roman ve hikayelerin bulunduğu bölüm, süreli yayınların bulunduğu bölüm ve görsel, işitsel malzemelerimizin bulunduğu bölüm var. Bir de genel koleksiyon salonumuz mevcut.
8 binin üzerinde kitabımız var. Bunlar girişi yapılan kitaplar. Henüz girişi yapılmamış 2.700 civarında kitap olduğunu tahmin ediyorum, bir yandan bağışlarla bu sayı artmakta. İlerleyen zamanlarda bu sayı artacak çünkü bağışlar gelmeye devam edecek. Kitap fuarının açılmasının etkisi oldu, burada ortak bir kültür çalışması adı altında stantta bulunan kitaplardan birer nüsha kütüphaneye bağışlanıyor.

-Görsel-işitsel bölümden bahsedelim biraz, içeriği nedir?

Çok eski yıllara dayanan, özellikle belli bir dönemde baskı koşulları yüzünden dışarıya yansıtılmayan ama kendi içerimizde serbestçe çekimi yapılan cemlerin, söyleşilerin, dedelerle yapılan sohbetlerin görüntüleri mevcut. Koleksiyon hali Ayhan Aydın’a aittir. Kendisi aynı zamanda 10’un üzerinde kitabın yazarı. Bektaşilikle alakalı araştırmaları var. Bölümdeki materyalin bir kısmı dergaha ait olan görsel-işitsel malzemeden oluşuyor. Bu kasetlerin dijital ortama aktarılma süreçleri devam ediyor. Bir miktarı aktarıldı fakat birincil amacımız hepsinin aktarılması olduğu için hazır hale getirildikten sonra okuyucuya/araştırmacıya sunulacak. Okuyucunun/araştırmacının gerçekten tatmin olabileceği bir görsel-işitsel yayın bölümü hazırlamayı amaçlıyoruz. Bu yüzden orası henüz aktif kullanıma açık değil. Geçmişte birçok arşivde çalışmış biri olarak söyleyebilirim ki; bu uzun bir süreç olacak, tüm bu kasetleri dijitale aktarmak ve data eklemelerini yapmak bir seneyi kapsayabilir.

-Görsel-işitsel kaynakların içeriğinden biraz daha yapabilir misiniz?

Şu an dijitale aktardığımız birkaç kasette 90’lı yıllara ait bulguların olduğunu gördük. Tarihsel bir süreç var. 90’lardan 2004’e kadar varan sürede cemlerden çekilmiş görüntüler ve sohbetler var. Çalışma tamamlandıktan sonra sizlere konuyla ilgili net bilgi verebiliriz ama şunu net ve kesin bir şekilde söyleyebilirim; buradaki görsel ve işitsel kaynak birçok Alevi-Bektaşi kültür merkezinde bulamayacağınız kalitede ve önemli. Bu kaynakların değerlendirilmesi, bir anlamda dışa açılması bizim açımızdan önemli çünkü herkesin bizim kültürümüzün tanıyacak olması bizi sevindiriyor.

-Alevi Bilgi Merkezi’nden kimlerin faydalanmasını bekliyorsunuz?

Burada görebileceğiniz kaynaklar lisans ve yüksek lisans öğrencilerine, doktora yapanlara, akademisyenlere ve araştırmacılara hitap edecek içerikte. Bu kişiler gelip burada gün içerisinde, haftanın yedi günü, kütüphane bünyesindeki kitaplarla araştırmalarını yapabilir. Fakat dışarıya ödünç vermek gibi bir imkan söz konusu değil. Birçok kitabımız birinci baskı kitaplar ve özel bir koleksiyona ait. Bir kütüphaneci olarak birinci baskının bizim için önemli olduğunu söylemeliyim. Bu sebeple dışarıya ödünç veremiyoruz fakat gün içerisinde gelip inceleyebilirler.

-Bu kütüphanedeki kitap yelpazesi hakkında neler söyleyebilirsiniz?

Alevilik-Bektaşilik üzerine çalışmış her kitaba yer vermeye çalıştık. Herhangi bir argümanı anlatan bir kitaba karşın o argümanı çürütmek için yazılan kitaplara rastlayabilirsiniz burada. Çünkü bizde eleştirel bakış açısı dogmatik bakış açısının her zaman üstünde olmuştur. Bunun altında yatan en büyük sebeplerden biri de Aleviler olarak hoş görülü olmamızdır. Kütüphanemizde de böyle bir altyapı olduğu için mutluyum. Kitapları alırken “Bu kitap Aleviliğe kötü yaklaşmış ve bu kitaba kütüphanemizde yer veremeyiz” dememiz mümkün değildir. Çünkü bu kütüphanenin temelinde yatan ilkelerden biri ne olursa olsun bütün kaynaklara yer vermektir. Bizimle ilintili olduğunu düşündüğümüz her türlü kitap çalışmasına burada yer vermeye gayret edeceğiz. Araştırmacıların hangisinin doğru olduğuna karar vermesi kendi iradesine bağlı.