AİHM, Af Örgütü’ne Kesilen Cezayı Haksız Buldu:
Örgütlenme Özgürlüğü Hakkına Müdahale Teşkil Ediyor

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Türkiye’nin 15 yıl önce Uluslararası Af Örgütü’ne kestiği ceza hakkında kararını açıkladı. AİHM, kesilen cezanın haksız olduğuna ve verilen idari para cezasının örgütlenme özgürlüğü hakkına müdahale teşkil ettiğine hükmetti.

Uluslararası Af Örgütü ve UAÖ Türkiye Şubesi eski Başkanı ve STGM Derneği Yönetim Kurulu başkanı Prof. Dr. Levent Korkut ve Af Örgütü başka ülkelerden fon kullanımı öncesi idareyi bilgilendirmedikleri iddiasıyla kesilen idari para cezasıyla ilgili olarak AİHM’e başvurmuştu. Mahkeme, başvuruyu yapanlara toplam 5283 Euro para cezası, 2 bin Euro manevi tazminat cezası ve 5 bin Euro masraflar için para ödenmesine karar verdi.

Örgütün 2006 ve 2007’deki aktiviteleriyle ilgili kesilen yaklaşık 5 bin 283 Euro’luk para cezasına, Korkut, fonun Türkiye Şubesine örgütün merkezinden gönderildiğini belirterek Ocak 2008’de itiraz etmişti.

Örgütlenme Özgürlüğü Hakkına Müdahale

AİHM’in tazminat kararıyla birlikte, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 6. maddesindeki “adil ve gerekçeye dayalı yargılanma hakkı” ile 11. maddesindeki “örgütlenme özgürlüğünün” ihlal edildiğine de hükmetti.

“AİHM, Korkut’a verilen idari para cezasının, her iki başvuranın da örgütlenme özgürlüğü hakkına müdahale teşkil ettiği kanaatindedir. Resmi olarak, müdahalenin iç hukukta, yani Dernekler Kanunu’nun 21. ve 32. maddelerinde bir dayanağı vardı. Ancak, ilgili tarihte, uluslararası bir örgütün ulusal şubesini oluşturan bir dernek tarafından, örgütün merkezinden veya örgütün diğer ülkelerde bulunan ulusal şubelerinden gelen fonların alınmasını düzenleyen belirli ve açık hükümler bulunmamaktaydı. Bu yasal boşluk ancak 2020 yılında Dernekler Yönetmeliği’nin 18. maddesine eklenen yeni bir fıkra ile doldurulabilmiştir. Ayrıca, mevcut dava, uluslararası bir örgütün ulusal şubesine, merkezden veya aynı örgütün diğer ulusal şubelerinden gelen yabancı fonlarla ilgili olarak Dernekler Kanunu’nun 21. maddesinde belirtilen gerekliliğe uymadığı için idari para cezası verilen tek örnektir.”

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin basın duyurusuna ve detaylara buradan ulaşabilirsiniz.