HASUDER Saha Ekibi ‘Hatay İli Saha Raporu’nu Yayınladı

Halk Sağlığı Uzmanları Derneği (HASUDER), 6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş’ta meydana gelen iki depremin sonucunda depreme hazırlık ve yanıt verme düzeyinin saptanması ile hem müdahale hem de toparlanma evresi için halk sağlığı izdüşümüyle öneriler geliştirilerek yerel ve merkezi yönetimlere sunulması amacıyla bir rapor hazırladı: 'Bu rapor, kimsenin üzerine böylesi bir güneş bir daha doğmasın diye yapılan çabalara minik bir katkı.'

Çalışma, altı gün saha çalışması ve üç gün de raporlama olacak şekilde toplam dokuz gün olarak planlandı. Ziyaret, Hatay’ın depremden en çok etkilenen ilçeleri olan Antakya ve Defne merkez ilçeleri ile Belen, Samandağ, Kırıkhan, Arsuz, Dörtyol ve İskenderun ilçelerinde yapıldı. Dördü profesör, biri uzman ve biri de araştırma görevlisi ünvanlı altı hekim (Halk Sağlığı Uzmanı/Doktoru/Asistanı) sahada çeşitli yöntemler kullanarak çalışmayı gerçekleştirdi.

Saha Günlüğü

Alanda bölgede bulunan KLİMİK Derneği üyeleri Prof. Dr. Alpay Azap, Prof. Dr. Esin Şenol, Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz ve Doç. Dr. Selçuk Özger ile bulaşıcı hastalıkların kontrolü amacıyla yapılması gerekenler üzerine değerlendirmeler yapıldı.

Arama Kurtarma

Bölgede özelikle arama kurtarma çalışmaları ile ilgili genel kanı çalışmaların geç başladığı ve gelen ekiplerin de enkazlara yerleştirilmesinde bir koordinasyon sorunu olduğu yönünde.

İfade edilen konulardan biri de kendilerinin bir şekilde ihmal edildiği. Bunun nedeni olarak, haberleşme ve ulaşım sorunları yanı sıra, belli bir etnik kimlik ya da siyasi görüşe ait olma gibi nedenler ifade edildi. Raporda, zaten mevcut olan ayrımcılığın afette de sürdüğünü dile getirenler olduğu belirtildi.

Yardımların Sevk ve İdaresi

Hatay’a çok sayıda yardım yüklü aracın geldiği ancak bu yardımların ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmasında halen sıkıntılar yaşandığı HASUDER ekibi tarafından gözlendi. Bir yandan Antakya’da ve Defne’de bazı sokaklarda açılmamış su şişeleri ve giyecekler etrafa saçılmış olarak gözlenirken, özellikle evlerinin yanında nöbet tutan veya kırsal alanda yaşayan depremzedelerin gereksinimlerinin karşılanmadığı belirtildi.

Afet Süreçlerine Özel Öneriler

Hatay’da bir yandan iki büyük depremin etkisi sürerken, diğer yandan da 20.02.2023 tarihinde olduğu gibi 6.4 büyüklüğünde yeni depremler ve artçı sarsıntılar yaşanıyor. Bu nedenle henüz depreme yanıt verme evresi sürmekte.

Bu bağlamda;

• Etkili acil durum müdahalesi sürdürülmeli, etkilenen nüfusun nitelikli sağlık hizmetlerine zamanında erişmesini sağlamak için hayat kurtaran sağlık girişimlerinin uygulanması sağlanmalıdır. Son depremden sonra hizmet sunumuna devam edebilen sınırlı sayıda kamu hastanesi kaldığı için ivedi olarak ihtiyaca yanıt verecek ölçüde her ilçede yeter sayıda geçici hastaneler ve kırsal kesime de ulaşmak amacıyla sabit ve mobil birinci basamak hizmet sunan birimler oluşturulmalıdır.
• Yardımların uygun biçimde deprem bölgesine ulaşmasının sağlanması amacıyla ilaçların sınıflandırılarak gönderilmesi, kamyon ya da tırların mümkünse tek tip malzeme taşıması gibi düzenlemeler yapılmalıdır.
• Birinci basamak sağlık hizmetleri en kısa zamanda işlerlik kazanmalıdır. Mümkün olan en kısa sürede rutin bağışıklama hizmetleri ve kronik hastalıklar için (örn. diyabet, hipertansiyon, TB ve HIV) tedavinin sürekliliği sağlanmalıdır.
• İvedi olarak sağlık hizmetleriyle ilgili eşgüdüm sağlanmalıdır (Sağlık Bakanlığı, yerel yönetimler, meslek örgütleri, sivil toplum örgütleri, uluslararası sağlık kuruluşları ve gönüllü sağlık çalışanları arasında eşgüdümün sağlanması amacıyla bir örgüt yapısı kurulmalıdır).
• Sağlık Bakanlığı yetkilileri tarafından ‘Sağlık Durumu Değerlendirmesi’ yapılmalı, belirli aralıklarla güncellenmeli ve toplumla paylaşılmalıdır.

gibi önerilere işaret ediliyor.

Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.