‘Veganlık Vicdan Hürriyeti Kapsamına Alınmalı’

Vegan Derneği Türkiye, Türkiye’de veganlığın vicdan hürriyeti kapsamına alınmasını talep ediyor. Dernek, veganların sağlık hakkı ve vicdan özgürlüğünün korunmasını talep eden dilekçeleri 1 Kasım Dünya Vegan Günü’nde Ankara’da ilgili kurumlara iletti.

Vegan Derneği, 1 Kasım Dünya Vegan Günü’nde Ankara’da ilgili devlet kurumlarının vegan bireylerin temel hakkı olan sağlıklı beslenme ve vicdan hürriyetlerinin korunması için pozitif adımlar atma yükümlülüğünü yerine getirmesi, kamusal ve özel alanlardaki toplu beslenme sistemleri menülerine vegan beslenme biçimine uygun zorunlu seçenekler konulması için düzenleme yapılması talebinde bulunuyor.

Vicdan Özgürlüğü Kapsamında Veganlık

Dilekçede, veganizmin her çeşit hayvansal gıda ve ürünü kullanmayı reddeden vicdani bir tutum olduğu vurgulanıyor ve T.C. Anayasası’nın, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin ve Medeni ve Siyasal Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme’nin ilgili maddelerine atıfta bulunuluyor.

Dilekçelerde ayrıca Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) tarafından veganizmin, Avrupa İnsan Hakları  Sözleşmesi’nin 9. maddesinde düzenlenen “vicdan hürriyeti” kapsamında kabul edildiği; “Gerek Anayasa gerekse uluslararası sözleşmeler gereğince bireylerin vicdan hürriyetlerini koruma yükümlülüğü bulunan Devlet tarafından hayvansal ürün tüketmeyen bireylerin vicdani hürriyetlerini teminat altına alınması ve Devletin pozitif yükümlülüğünü yerine getirmesini icap etmektedir. Özel ve kamusal alanlarda toplu beslenme sistemlerinde vegan alternatiflerin bulunmayışı, vegan bireylerin yetersiz beslenmesine ve aç kalmalarına sebebiyet vermekte ve hayvansal ürün tüketmeyen vegan bireylerin Anayasa ve uluslararası sözleşmelerle teminat altına alınan hakları ihlal edilmektedir,” deniyor.

Sağlıklı Yaşam Hakkı Kapsamında Veganlık

Dilekçede ayrıca “sağlık hakkı” kapsamında, vegan beslenen bireylerin gerek devlet, gerek özel teşebbüs tarafından idare edilen işyerleri, okullar, üniversiteler, hastaneler vb kurumlarda sağlık hakkının korunmadığına da dikkat çekiliyor. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan Toplu Beslenme Sistemlerinde Ulusal Menü Planlama ve Uygulama Rehberi’nde vegan beslenen bireylerin sağlık hakkının gözetilmediği vurgulanıyor.

Derneğin bir araya getirdiği ve vegan bireylerin yaşadığı ortak sıkıntılar ve hak ihlallerini içeren dilekçeler, üniversiteler, hastaneler, askeriye, kamu kurumları ve özel şirketleri kapsayacak şekilde vegan beslenme hakkının tanınması için Yükseköğretim Kurulu (YÖK), Sağlık Bakanlığı, Millî Savunma Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na iletiliyor.

Vegan Derneği, öncelikle vegan öğrenciler tarafından başvuruda bulunulmasına rağmen vegan yemek seçeneği konusunda olumlu adım atmayan veya sistemli bir uygulama sunmayan üniversitelere de e-posta yoluyla dilekçe gönderdi. Ankara’daki Hacettepe Üniversitesi ve Gazi Üniversitesi ile İzmir’deki Bakırçay Üniversitesi’ne yemekhanelerinde vegan menü bulundurulması konusundaki gerekçeli resmi talebini iletti.

Vegan Derneği’nin açıklamasının tümüne buradan ulaşabilirsiniz.