Semt Pazarlarındaki Gıda Atıkları Bereketli Toprağa Dönüşüyor

Caretta Ekolojik Ahval’de bu hafta semt pazarlarında ortaya çıkan gıda atıklarının toprakla yeniden buluşmasını sağlayan Mezitli Biyobozunur Atık Yönetimi Projesi’ni çalışmanın iki gönüllüsü Nilüfer Gatenyo ve Bediz Yılmaz ile konuşuyoruz.

Sosyal girişimci, gastronomi uzmanı ve şef Ebru Baybara Demir’in Diyarbakır Kayapınar Belediyesi ile iş birliği içinde hayata geçirdiği hareketin Mezitli ayağında pazar bittiğinde karışık halde bulunan organik atıklarla; cam, metal, plastik ambalaj vs. gibi organik olmayan atıklar belediye temizlik işçileri ve gönüllüler tarafından ayrı ayrı öbekler halinde toplanıyor. Ayrı bir çöp arabasına yüklenen organik atıklar belediye kompost alanına götürüldüğünde dal kırpıkları ile karıştırıldıktan sonra kompost süreci başlatılıyor. 

1 Ayda 20 Ton Atık Toplandı

Mezitli’deki semt pazarlarında ortaya çıkan gıda atıklarının kompost yapılarak bereketli toprağa dönüştürülme süreci Ağustos ortası gibi başlıyor. Diyarbakır Kayapınar’daki çalışmaları takip eden Nilüfer Gatenyo ve Bediz Yılmaz; eş zamanlı şekilde durumdan haberdar olan Mezitli Belediye Başkanı Neşet Tarhan ile eşi Sembol Tarhan’ın daveti üzerine ilçeye gelen Ebru Baybara Demir ve proje danışmanı Çevre Mühendisi Eda Çetinkaya Dalgıç’ın sunumu sonrası sürece dahil oluyorlar.

Türkiye’deki 1000’e yakın ilçeden 26’sının projeye dahil olduğu bilgisini paylaşan Bediz Yılmaz, proje danışmanı Eda Çetinkaya Dalgıç’ın gıda atıklarının kompostlaşma sürecinde belediyeler ile sürekli iletişim halinde olduğunu belirtiyor. Mezitli kapsamında sadece altı pazarda faaliyete geçen projenin çıktıları da oldukça dikkat çekici. Bir ayda 20 ton gıda atığı belediye çöplüğü yerine kompost alanına taşınmış. Dünya Gazetesi tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım’ın 22 Eylül’de “Bizi Toprak Kurtaracak” başlıklı yazısında paylaştığı, “Türkiye’de yılda 19 milyon ton gıdanın çöpe gittiği, israf edildiği tahmin ediliyor.” bilgisi de göz önüne alındığında tek bir ilçedeki sadece altı pazardan bir ayda kompost için toplanan 20 Ton gıda atığı daha fazla önem kazanıyor.

‘Yaşamı İyileştiriyoruz Mezitli’

Gıda atıklarının kompostlaşma sürecinin üç ayda tamanlandığını dile getiren Nilüfer Gatenyo, semt pazarında çöp olarak nitelenen çürük bir domatesin bu süre zarfında kahverengi, bereketli bir toprağa dönüştüğünü, bu bereketin zirai alanlara dökülerek Çukurova’nın ve projenin gidişatı ile giderek bütün ülkenin toprağının zenginleşeceğini, en nihayetinde pazardaki o çürük domatesin, o gıda atığının doğal, temiz bir gıda şeklinde bize ulaşacağını belirtiyor.

Peki bu projeye nasıl dahil olabilir, daha da önemlisi kendi yaşadığımız ilçede bu çalışmalar henüz mevcut değilse ne yaparak kendi yaşadığımız şehri de Biyobozunur Atık Yönetimi Projesi’ne katabiliriz? Bunun yanıtı da oldukça basit. Instagram üzerindeki “Yaşamı İyileştiriyoruz” hesabı projenin ana iletişim adresi. Projeye dahil olan ilçeler için ise “Yaşamı İyileştiriyoruz” isminin yanına kendi ilçenizi yazmanız yeterli. Mezitli örneğinde, “Yaşamı İyileştiriyoruz Mezitli” hesabını takip edebilirsiniz.

Bu hafta projeyi bize aktaran konuklarımızdan Bediz Yılmaz’ı daha önce de Caretta Ekolojik Ahval’de ağırlamışık. Bediz Yılmaz’ın üretimi sürdürdüğü alanın içinden 18 Haziran’da gerçekleştirdiğimiz ve bokashi kompostu deneyimine şahit olduğumuz programımızı da buradan dinleyebilirsiniz.