Danıştay Dernekler Yönetmeliği’nin 1 ve 2. Maddelerini İptal Etti

Mülkiyeliler Birliği’nin açtığı idari dava sonucunda Danıştay Dernekler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 1. ve 2. maddelerini iptal etti. Danıştay, Yönetmelik değişikliği ile 1 Ekim 2018’de yürürlüğe giren 2 maddeyi "idareye tanınan yetkinin sınırlarını genişletmesi ve kişisel verilerin ve özel nitelikteki kişisel verilerin açık rıza alınmadan işlenmesini sağlayacak olması" nedeniyle iptal etti.

Mülkiyeliler Birliği’nin açtığı dava sonucunda Dernekler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğe karşı açtığı iptal davasında iptale gerekçe olarak ileri sürdüğü hususlar şunlardı :

• “Temel hak ve özgürlüklerin ancak bir Kanuna dayanılarak sınırlandırılabileceği;
•  dolayısıyla üyelere ilişkin bilgilerin ve üyelerin kişisel verilerinin beyannameye eklenmesinin öngörülmediği;
• Kanun’un bildirime tabi tutmadığı kişilerin Yönetmelikle bildirime tabi tutulamayacağı, üyeler ile üyelerin kimlik bilgilerini ve üyelik durumlarını mülki amire bildirme zorunluluğu getirmenin örgütlenme özgürlüğüne müdahale anlamına geldiği,
• bu bilgilerin hangi amaçla kullanılacağının belli olmadığı, kişisel verilerin korunması hakkının ihlal edildiği”

Mülkiyeliler Birliği’nin başvurusu üzerinde Danıştay 10. Dairesi’nin aldığı Yönetmeliğin 1 ve 2. maddelerini iptal kararında;

dava konusu düzenlemeden çok sonra Dernek organlarına seçilen asıl ve yedek üyeleri yanında üyeliğe kabul edilenler ile üyeliği sona erenlerin de adı, soyadı, doğum tarihi ve kimlik numarası ile üyeliğe kabul edilme ve üyeliğin sona erme tarihinden itibaren 45 gün içinde merkezinin bulunduğu dernekler birimine bildirmek yükümlülüğü getirilmesinin,  yasalar “Yasaların Geriye Yürümezliği İlkesi” uyarınca yürürlüğe giren yasaların geçmişe ve kesin nitelik kazanmış hukuksal durumlara etkili olamaması nedeniyle “dava konusu Yönetmelikle yapılan düzenleme tarihinden sonra Yasayla yapılan düzenlemenin dava konusu Yönetmeliğe dayanak oluşturduğunun kabulü mümkün değildir” deniliyor.

Ayrıca, Danıştay kararında, Anayasa’nın “Özel Hayatın Gizliliği” başlıklı 20. maddesine göre, kişisel veriler, ancak kanunda öngörülen hallerde veya kişinin açık rızasıyla işlenebileceği; hükmü uyarınca Kişisel Verilerin Korunması Hakkında Kanun ile, kişilerin dernek, vakıf ya da sendika üyeliği ile ilgili verileri özel nitelikli kişisel veri olarak kabul edilmiş ve özel nitelikli kişisel verilerin, ilgilinin açık rızası olmaksızın işlenmesinin yasaklanmış olduğu belirtiliyor.

Danıştay’ın aldığı iptal kararında özetle, Anayasa ve Kanun hükümleri gereğince “Kanunda düzenlenmediği halde, davalı idareye tanınan yetkinin sınırlarını genişleten ve kişisel verilerin ve özel nitelikteki kişisel verilerin açık rıza alınmadan işlenmesini sağlayacak dava konusu düzenlemede hukuki isabet bulunmadığı” gerekçeleriyle 2 madde iptal ediliyor.

Kararın detaylarına buradan ulaşabilirsiniz.