‘Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’ndaki İlerleme İlk Kez Tersine Döndü’

Yeni yayınlanan 2021 yılı Sürdürülebilir Kalkınma Raporu’na göre, Birleşmiş Milletler üyesi 193 ülkenin 2015’te evrensel hedefler üzerinde anlaşmalarından bu yana ilk kez ilerleme tersine döndü. Rapor, ‘COVID-19 pandemisinin hem bir küresel sağlık acil durumu hem de sürdürülebilir kalkınma krizi olduğunu vurguluyor. Rapor, ayrıca COVID-19 pandemisinin dünyanın her yerinde sürdürülebilir kalkınmayı yavaşlatan bir engel olduğuna işaret ediyor.

2030 yılı Küresel Hedefleri’ne doğru ilerlemeyi izlemek için 2021 yılı Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA) Endeksi ve Gösterge Tablolarını içeren Sürdürülebilir Kalkınma Raporu yayınlandı.

Rapor, Sürdürülebilir Kalkınma Çözümleri Ağı (Sustainable Development Solutions Network – SDSN) Başkanı Prof. Jeffrey Sachs liderliğinde bir grup yazar tarafından hazırlandı. COVID-19’un SKA’lar üzerindeki kısa vadeli etkilerini özetleyen rapor, SKA’ların toparlanmayı nasıl çerçeveleyebileceğini açıklıyor.

‘COVID-19 Küresel Sağlık Acil Durumu ve Sürdürülebilir Kalkınma Krizi’

Prof. Jeffrey Sachs, “SKA’ların 2015’te kabul edilmesinden bu yana ilk kez, dünya 2020’de SKA zeminini kaybetti. COVID-19 salgını sadece küresel bir sağlık acil durumu değil, aynı zamanda sürdürülebilir bir kalkınma krizi de.” diyor.

Rapor, COVID-19 pandemisinin dünyanın her yerde sürdürülebilir kalkınmayı yavaşlatan bir engel olduğunu; 2015 yılında kabul edilen SKA’larında bu yana ilk kez, 2020 yılında küresel ortalama SKA Endeksi puanının bir önceki yıla göre düştüğünü gösteriyor.

Büyük oranda pandemiden sonra artan yoksulluk rakamları ve işsizlik bu düşüşe neden olurken; 2020 için birçok veri, uluslararası istatistiklerin gecikmesinden dolayı hazır olmadığı için, küresel olarak SKA performansındaki düşüş; bu yılki raporda muhtemelen net gerilemenin oranından daha düşük olabilir.

Pandemi tüm hızıyla devam ederken sürdürülebilir kalkınma ve ekonomik iyileşme söz konusu olamaz.

Rapora göre, pandemi, sürdürülebilir kalkınmanın ekonomik, sosyal ve çevresel boyutunu aynı anda etkiledi. Raporda öne çıkan diğer önemli tespit, pandemi tüm hızıyla devam ederken sürdürülebilir kalkınma ve ekonomik iyileşme söz konusu olamaz.

Saschs’a göre, SKA ilerlemesini yeniden sağlamak, gelişmekte olan ülkelerin küresel vergi reformu ve çok taraflı kalkınma bankaları tarafından genişletilmiş finansman yoluyla mali alanda önemli bir artışı gerektiriyor.

iMali harcamalar “6 SKA Dönüşümünü” desteklemelidir: Herkes için kaliteli eğitim, evrensel sağlık kapsamı, temiz enerji ve sanayi, sürdürülebilir tarım ve arazi kullanımı, sürdürülebilir kentsel altyapı ve dijital teknolojilere evrensel erişim,” dedi.

Türkiye 70.Sırada

Raporda, ilk üç sırada Finlandiya (85,90), İsveç (85,61) ve Danimarka (84,86) yer alıyor. Türkiye ise 70,38 puanla 165 ülkeden 70. sırada yer alıyor; Türkiye, 2020 yılında 70,35 almıştı. Rapora göre, Türkiye, yalnızca “Yoksulluğa Son” ve “Nitelikli Eğitim” hedefinde ilerleme kaydederken, “Eşitsizliklerin Azaltılması” hedefinde puan kaybetti ve “Sorumlu Üretim ve Tüketim” hedefinde yerinde saydı. Kalan diğer hedeflerde durgun ya da çok az ilerleme kaydetti. Detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.

‘Küresel Mücadeleler, Güçlü Çok Taraflı Sistem Gerektiriyor’

2021 Sürdürülebilir Kalkınma Raporu’na göre, pandeminin yanı sıra iklim değişikliği ve biyolojik çeşitlilik krizi de dahil olmak üzere küresel mücadeleler, güçlü birçok taraflı sistem gerektiriyor. Ekosistemlere ve doğaya verilen zararlar, diğer zoonotik (hayvanlardan insanlara bulaşan) hastalıkların ve patojenlerin ortaya çıkmasına neden olabilir; hatta çok daha yüksek vaka ölüm oranları da görülebilir.

İklim değişikliği, kuraklıklar, tayfunlar, yükselen deniz seviyelerinin etkisi ve sıcak hava dalgaları gibi doğal afetlerde keskin bir artışa yol açtığın dikkat çekilen raporda ayrıca, dijital devrimin birçok tedarik zincirini çevrimiçi ortama taşıdığını ama aynı zamanda siber saldırı riskini de artırdığına işaret ediliyor.

“Hiçbir ülke bu küresel şokları tek başına önleyemez, kontrol edemez ve atlatamaz. Şimdi çok taraflı sistemin etkin bir şekilde çalışması için her zamankinden daha fazla desteklenmesi gerekiyor.” denilen raporda, hazırlıklı olmanın, koordineli müdahalelerin ve kritik risklere karşı direncin güçlendirilmesinin anahtarı olarak 2019’da BM Genel Sekreteri tarafından başlatılan SKA’lar için On Yıllık Eylem planını desteklemek gösteriliyor.

2021 Sürdürülebilir Kalkınma Raporu’nda dikkat çekilen bir diğer önemli nokta, pandeminin evrensel sağlık hizmetlerine erişim ve dijital altyapı gibi temel altyapıya küresel erişimi mümkün kılacak ilerlemeyi hızlandırma ihtiyacı. Rapora göre, “COVID-19 krizi, etkili sosyal koruma sistemleri ve evrensel sağlık hizmetleri ile donatılmış ülkelerin bu tür krizlere yanıt vermek için en iyi donanıma sahip olduğunu açıkça gösterdi. Bu aynı zamanda daha az maliyetli.”

Tüm bu nedenlerle SKA’ların ülkelerin sosyal güvenlik ağlarını güçlendirmeyi ve temel tıbbi hizmetler için evrensel sağlık hizmetlerini geliştirmeyi teşvik ettiği belirtilen raporda; dijital teknolojilerin pandemi kısıtlarında oynadığı kilit rolün altı çiziliyor. Raporun devamında, dijital uygulamaların önemi, sosyal katılım, ekonomik fırsatlar ve halk sağlığı için anahtar olan geniş bant (broadband) servislerine evrensel erişimin hayati önemi vurgulanıyor.

Bu haberin hazırlanmasına kaynak olan detaylı içeriğe EKOIQ’nun web sayfasından ulaşabilirsiniz.

Raporun tümüne ise buradan ulaşabilirsiniz.