EURO 2020’nin Ardından: ‘Onur Ayı, Eriksen ve Irkçılık’

11 Haziran’da başlayan 2020 Avrupa Şampiyonası eleme maçları sona erdi. Turnuvanın ilk 12 gününde bir yanda ırkçılık karşıtı protestolar yaşandı diğer yandan ırkçı küfürler yine duyuldu. Danimarka Milli Takımı oyuncusu Eriksen’in maç sırasında geçirdiği kalp krizi turnuvanın en çok konuşulan konusu oldu. Türkiye’de ise turnuva, Dardanel’in tepki çeken reklamı ve Kıraç’ın şarkısının gölgesinde kaldı.

11 ülkeden 11 şehrin ev sahipliğini yaptığı 2020 Avrupa Şampiyonası, 11 Haziran’da İtalya-Türkiye karşılaşması ile başladı. 24 ülke takımının yer aldığı turnuvanın eleme karşılaşmaları 23 Haziran’da sona erdi. Üst tura çıkan 16 ülke takımı bu defa çeyrek final için karşılaşacak.

12 Temmuz’da sona erecek turnuvada ilk defa böylesi bir uygulamaya gidildi. Avrupa Futbol Şampiyonası bu yıl 16. defa düzenlenecek ve tarihte ilk defa, turnuvanın 60. doğum günü şerefine, kıta çapında çok sayıda ülkede oynanmasına karar verildi.

Koronavirüs pandemisinin başlamasından bu yana ilk defa, futbolcular taraftarı önünde futbol oynadı. Bir yılı aşkın süre sonra tribünlerde yer alan seyirciler, alışık olmadıkları olaylara da tanık oldu.

Eriksen’in Kalp Krizi Turnuvaya Damgasını Vurdu

Turnuvanın en önemli olaylarından biri Danimarka takımı oyuncusu Eriksen’in kalbinin durması oldu. Avrupa Futbol Şampiyonası’nda (EURO 2020) 12 Haziran’da Danimarka ile Finlandiya arasında oynanan maç sırasında 29 yaşındaki futbolcu Christian Eriksen’in kalbi durdu. Saat 19:00’da başlayan karşılaşmanın 41’inci dakikasında olay yaşandı. Eriksen’in sahada yere yıkıldığı ana, stattaki izleyici ve televizyonları başında karşılaşmayı izleyen milyonlar tanık oldu. Olayı ekranları başında ve statta izleyen milyonlar ile o anları milyonlara aktaran televizyon sunucularının tek duası Eriksen’den gelecek iyi haberdi.

Milyonların izlediği karşılaşmada Eriksen’in hayatını kurtaran isimlerden biri Danimarka takım kaptanı Simon Kjaer oldu. Eriksen’e ilk müdahaleyi yapan isim olan Kjaer, takım arkadaşının dilini yutmasının önüne geçti ve nefes almaya devam etmesini sağladı. Doktorların müdahalesi sonrası Eriksen hastaneye kaldırıldı. Eriksen, daha sahadan çıkarılırken, iyi olduğunun mesajını kendisi verdi. Eriksen’in hastaneye kaldığı sırada gözlerinin açık olması milyonlara bir soluk aldırdı.

Eriksen’in kalp krizi geçirerek, sahanın içine yığılmasını sadece tribünlerdeki izleyiciler değil, dünya da televizyonlardan izledi. Takım arkadaşları gözyaşları eşliğinde kol kola girdi, Eriksen’i çembere alarak görüntülenmesinin önüne geçti.

Ancak, daha birkaç saat önce arkadaşlarının hayatını kurtarmak için mücadele eden oyuncular, aynı gece bir kez daha sahaya çıktı. UEFA, 19:41’de duran karşılaşmanın 21:30’da başlayacağını açıkladı. UEFA, Eriksen’in bilincinin açık olduğunu açıkladı. Hem Danimarka Milli Takımı’ndan, hem Eriksen’in kulübü İnter’den de durumunun iyi olduğuna dair açıklamalar peş peşe geldi. Eriksen, hastaneden takım arkadaşları ile telefonda görüştü.  UEFA’nın maçın devam etmesi kararı, bazı kesimlerden tepki aldı.

Irkçılığın Protesto Edildiği Maçta Irkçı Küfürler

Açılış maçından sonra sahaya çıkan tüm ülke takımları, ırkçılığı protesto etti. Sahadaki iki takım futbolcuları, maç öncesinde diz çökerek ırkçılığı protesto etti. Her ne kadar ırkçılık protesto edilse de, sahada ırkçılık yine de tepki çekti. Avusturya milli takımının Sırp kökenli futbolcusu Arnautovic, takımına 3-1 galibiyeti getiren golü sonrası Arnavut asıllı Kuzey Makedonyalı futbolcu Ezgjan Alioski’ye dönerek ırkçı küfürler etti.

Gökkuşağı Renkli Kaptanlık Pazubandı

Turnuvada bazı oyuncular tarafından Onur Ayı da unutulmadı. Onur Ayı boyunca birçok ülkede LGBTİ+ topluluğuna destek vermek amacıyla yürüyüşler ve kutlamalar yapılıyor. Almanya A Milli Takımı’nın kalecisi Manuel Neuer, Onur Ayı dolayısıyla Fransa ve Portekiz ile karşılaştıkları maçlarda gökkuşağı renkli kaptanlık pazubandı taktı. UEFA, bu girişimi “siyasi” olarak niteleyerek ve soruşturma başlattı. Ancak yapılan soruşturmada söz konusu pazubandın “farklılığın sembolü” olduğu ve dolayısıyla “iyi bir amaca hizmet ettiği” sonucuna varıldı. Neuer, Macaristan karşılaşmasında da gökkuşağı rengindeki pazubandını taktı.

Almanya-Macaristan Karşılaşması Öncesi Gökkuşağı Gerginliği

Fransa, Almanya, Portekiz ve Macaristan’ın yer aldığı “ölüm grubu”nun bir diğer gündemi ise Almanya-Macaristan karşılaşması oldu. Oynanan karşılaşmanın öncesinde LGBTİ+ tartışmaları gündem oldu. Karşılaşmadan önce Münih Belediye Başbakanı Dieter Reiter, Macaristan’da okullarda LGBTİ hakkında bilgilendirme yapılmasını yasaklayan yasayı onaylanmasına tepki göstererek, Allianz Arena’nın LGBTİ+’larla dayanışma ve ayrımcılığı protesto amacıyla gökkuşağı renkleriyle ışıklandırılması talebinde bulundu. “UEFA, tüzüğü ile siyasi ve dini açıdan tarafsız bir organizasyondur” açıklaması yapan UEFA ise söz konusu talebin siyasi bağlamı olduğunu ve bu yüzden Reiter’ın talebini kabul etmedi. Yükselen tepkiler üzerine UEFA, resmi Twitter hesabındaki logosunun renkleri çarşamba günü gökkuşağı renklerine dönüştürdü ve paylaşımında ‘Gökkuşağının renklerini taşımaktan gurur duyduğunu’ bildirdi. Karşılaşmanın başladığı saatlerde, Allianz Arena’nın etrafı adeta rengarenk oldu. Maç seyretmeye gelen Almanlar, gökkuşağı bayrakları ile stada geldi ve renkli görüntüler oluştu. Karşılaşma sonunda Almanya turu geçerken, Macaristan turnuvadan elendi.

Dardanel’den Cinsiyetçi Reklam

Türkiye Milli Takımı’ndan, 2022 Dünya Kupası eleme karşılaşmalarındaki performans göz önüne alındığında büyük bir başarı bekleniyordu. Genç yaş ortalaması ve kadronun büyük çoğunluğunun Avrupa’da oynuyor olması bu beklentinin ana kaynağı idi. Ancak bu beklenti boşa çıktı, Turnuvada Türkiye kamuoyu Türkiye Milli Takımı’nın başarısını değil, turnuva öncesi Kıraç’ın tepki çeken ve militarist bulunan şarkısı ile Dardanel’in sonrasında silip özür dilediği cinsiyetçi reklamı konuşuldu.