“Ceza İnfaz Sistemindeki Çocuklar İçin Hak Temelli Adımların Atılması Gerekiyor”

Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği (CİSST), ceza infaz sistemi içinde yer alan çocuklar için hak temelli adımların atılması gerektiğine dikkat çekiyor.

CİSST’den yapılan açıklamada, adalet sisteminin çocuğun üstün yararını gözetmeyen düzenlemeler içerdiği belirtilerek, Çocuk Koruma Kanunu’nun yargı önüne suç işlediği iddiasıyla çıkarılan çocuklar için de aktif bir şekilde uygulanmaya başlaması gerektiği vurgulanıyor. Çocukların hapsedilmekten kaynaklı yaşadığı hak ihlallerinin ortadan kaldırılması için somut adımların atılmasının gerekliliğine işaret edilen açıklamaya göre, Türkiye hapishanelerinde 12-18 yaş arasında 1.066’sı tutuklu, 518’i hükümlü olmak üzere toplamda 1.584 çocuk bulunuyor. İnfaz sisteminin yapısı gereği aile, okul, sosyal gelişim ortamlarından uzaklaştırılan mahpus çocuklar; eğitim, özel hayat ve aile yaşamı, sağlık, sosyal gelişim haklarından salgın şartları altında daha da uzak kalıyorlar. Ayrıca, 2020’nin Mart ayından beri pandemi önlemleri kapsamında alınan önlemler, infaz uygulamalarında sürekli bir tecrit haline döndü ve bu şartlar altında çocuklar için tecrit de salgın kadar tehlikeli bir hal aldı.

CİSTT, “salgın şartlarında ülkedeki tüm çocuklar eğitimden, sağlığa erişimden, sosyal ortamlarından, kişisel gelişim imkanlarından uzaklaştığını; mahpus çocuklar için bu uzaklaştırmanın adalet sisteminin öngördüğü bir infaz rejimi olduğunun farkına varılması gerektiğini ve çocuk haklarına aykırı bu düzenlemelerden vazgeçilerek çocukların üstün yararının gözetileceği şartların sağlanması gerektiğine” işaret ediyor.

CİSTT’in açıkladığı metinde yer alan sorunlardan hareketle, sıraladığı öneriler şunlar:

• Salgın dönemi için çocukların hem salgına karşı hem de salgın önlemlerinin etkilerine karşı korunması için tahliye edilerek güvenli yaşam alanlarına gönderilmesi,
• Yargılamanın öznelerini oluşturan hakim, savcı ve avukatların Türkiye’nin uymakla yükümlü olduğu bu sözleşmenin yerine getirilmesi için adalet sistemini güçlendirecek sorumluluğu üstlenmesi ve çocukları destekleyecek alternatif tedbirlerle çocuk tutukluluğunun istisnai bir uygulama olması,
• İnfaz sürecini ve hatta infaz aşamasına gelmeden çocukların adli sisteme ilk girdiği andan itibaren haklarında uygulanacak usul ve esasları hak kısıtlamalarıyla belirleme alışkanlığının en kısa sürede terk edilmesi; bunun yerine çocukların üstün yararı ile, her türlü şiddet, kötü muamele ve işkenceden korunma, yaşama ve gelişme, katılım haklarını gözetecek bir çocuk adalet sistemi için gerekli somut adımların atılması,
• Hükümlü anneleriyle hapishanelerde tutulan 0-6 yaş arası çocukların şartlarıyla ilgili Nisan 2020’deki değişiklikler, infaz ertelemenin ve denetimli serbestliğin kapsamını genişletmiştir. Tutuklu annelerin tahliye edilmeleri ve tutuklamanın alternatiflerinin uygulanması,
• Yargılama süjelerinin 0-6 yaş arası çocukların risk ve ihtiyaçlarını gözeterek ve annelerin suç tiplerine dair herhangi bir ayrımcılık doğurmayarak hapsedilmeye alternatif mekanizmaları devreye sokulması…

Açıklamanın tamamına  buradan ulaşabilirsiniz.