“Pandemide Kadınlar Yoksullaştı, Sağlığa Erişimde Zorlandı ve Sistematik Şiddete Maruz Kalmaya Devam Etti!”

Kadının İnsan Hakları – Yeni Çözümler Derneği’nin COVID-19 salgınının kadınların hayatına etkisini ortaya koyan, Salgında Kadın Olmak Araştırması, pandemide kadınların yoksullaştıklarını, ücretsiz bakım emeği yüklerinin muazzam şekilde şekilde arttığını, uğradıkları yaygın şiddetin pandemide de sürdürdüğünü ve sağlık hizmetlerine erişimde zorlandıklarını gösteriyor. Rapora göre, pandemide kadınların %73'ü ekonomik sorun yaşadı ve %73'ü şiddetin en az birine maruz kaldı.

 

Kadının İnsan Hakları–Yeni Çözümler Derneği (KİH-YÇ) Covid-19 salgınının Türkiye’de en etkili olduğu dönemde (Mayıs-Haziran 2020) kadınların hayatını haklar bağlamında nasıl etkilediğine ilişkin nicel bir araştırma yaptı. Sağlık (genel sağlık, cinsel sağlık ve doğurganlık sağlığı), ekonomik durum, bakım emeği ve şiddet başlıkları altında Türkiye’deki kadınların salgın öncesindeki ve sırasındaki durumlarını ortaya koymayı amaçlayan bu araştırma aynı zamanda kadınların bu alanlarda yaşadıkları sorunlarla hangi yöntemleri kullanarak baş ettiklerini de gösteriyor. Araştırmada, Türkiye’nin 81 ilinden toplam 1201 kadınla telefon aracılığıyla görüşmeler yapıldı.

Ev İçinde Kadınlara Yönelik Şiddet

• Araştırmada şiddet ile ilgili olarak çarpıcı sonuçlara ulaşıldı.
• Salgın öncesindeki bir yıl içinde eşi/partneri olan kadınların % 97’si, salgın sonrasında ise % 96’sı en az bir kez eşi/partneri tarafından şiddete maruz kaldığını belirtti.
• Bu oranlar şiddetin çok yaygın bir sorun olduğunu tekrar teyit ediyor.
• Salgın öncesi bir yıl ve salgın sonrası iki buçuk ay karşılaştırmasında bile aynı oranda ortaya çıkan, sistematik bir sorun olduğunu göstermesi açısından oldukça çarpıcı.

Sağlık (Genel Sağlık, Cinsel Sağlık ve Doğurganlık Sağlığı)

• COVID-19 salgınından kadınların genel sağlık durumunun olumsuz etkilendi ancak asıl çarpıcı sonuç kadınların ruh sağlıklarındaki değişimde oldu.
•  Salgın öncesi ruh halini iyi (çok iyi ve iyi) olarak tanımlayan kadınların oranı yüzde 79 iken, bu oran salgın sonrasında yüzde 30’a düşüyor.
• 100 kadından 40’ı salgın esnasında genel sağlık hizmetlerine erişimle ilgili sorun yaşadığını söylerken; sorun yaşayan 100 kadından 20’si ise çözüm bulamadığını ifade ediyor.
• COVID-19 salgını süresince, kadınların % 7’si cinsel sağlık ve doğurganlık sağlığı ile ilgili jinekologa gitme ihtiyacı duyduklarını belirtti.
• Kadınların %16’sı salgın esnasında cinsel sağlık ve doğurganlık sağlığı hizmetleri ve/veya ilaca erişim ile ilgili sorun yaşadığını ifade etti.
• Sorun yaşadığını söyleyen 100 kadından ancak 16’sı sağlık kurumlarından hizmet alabildiğini dile getirdi

Kadınların Ekonomik Durumu

• Salgın öncesinde ekonomik durumunu orta halli olarak tanımlayan kadınların oranı % 86 iken salgın sonrası bu oran %66’ya düştü.
• Aradaki % 20’lik kesim ise durumunu yoksul veya çok yoksul olarak tanımlamaya başladı.
• Araştırmanın sonuçlarına göre her üç haneden biri, salgın sebebiyle ekonomik olarak sarsıldı.
• Salgın nedeniyle hanelerin % 34’ünde en az 1 kişinin işten çıkarıldığı, ücretsiz izne çıkarıldığı ya da işinin durdu. .
• Salgın başladıktan sonra kadınların % 73’ü ekonomik sorun yaşadığını belirtti.
• Sorun yaşayan yaklaşık her iki kadından biri sorunlar karşısında çözümsüz kaldığını belirtti.
• Ekonomik sorun yaşadığını söyleyen her 100 kadından 12’si kamu kurumlarından destek (yardım) aldığını; 41’i aile/akraba, arkadaş ya da bankalara borçlandığını; 11’i birikimlerini harcadığını; 15’i ise masraflarını kıstığını belirtti.

Evde Kalma, Ev İçi Emek ve Bakım Emeği

• Araştırma, salgının kadınların ev içi ücretsiz bakım emeğinin artmasına neden olduğunu ortaya koyuyor.
• Salgın öncesi kadınların % 16’sı evdeki işlere 4 saat ve üzeri zaman ayırırken salgın döneminde ise bu oran % 42’ye çıktı.
• Her 100 kadından 72’si bakım ve ev işleriyle ilgili zorluk yaşadıklarını belirtti.
• Bu zorluklarla nasıl baş ettikleri sorulduğunda, % 28’i eşinden/partnerinden, % 24’ü çocuklarından, % 10’u evdeki diğer kişilerden destek talep ettiğini, % 17,2’si işleri ertelediğini ve iş yavaşlattığını, % 17’si ise herhangi bir çözüm bulamadığını ya da bu konuda bir şey yapmadığını ifade etti.

Araştırma raporunun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.