65+ Bireylere Ulaşım Kısıtları Mahkemeye Taşındı

COVID-19 salgını nedeniyle getirilen kısıtlamalar kapsamında 65+’lara getirilen sokağa çıkma yasakları geçen yılın mart ayından bu yana tartışılıyor. Ortak Yaşamı Geliştirme Vakfı, söz konusu yasağın anayasa ve diğer ilgili düzenlemelere uygun olmadığı gerekçesiyle idari yargıda dava açtı. İstanbul Barosu Başkanlığı'nın "65+ yaş üstü avukatların toplu ulaşımla seyahat kısıtlarını kaldırmak" için yaptığı başvuru kabul edildi.

COVID-19 salgını nedeniyle 2020 yılının Mart ayında alınan İçişleri Bakanlığı tarafından kararla, Türkiye genelinde 65 yaş ve üstü olanlar ile kronik rahatsızlığı bulunanlara sokağa çıkma yasağı ve yasaklara uymayanlara 3 bin 150 TL para cezası uygulaması getirildi. Genelgenin anayasaya ve insan haklarına uygunluğu, yaşlıların seyahat özgürlüklerinin kısıtlandığı ve yaşlılara yönelik ayrımcılığa neden olduğu tespitlerine rağmen yasakların kaldırılması yönünde bir gelişme olmadı. Kısıtlamaların gevşetildiği dönemde belli saatlerde sokağa çıkma serbesti tanınan 65+ bireyler, önlemlerin sıkılaştırılmasıyla tekrar evlerine hapsoldular.

Karara ilişkin 65+ bireylerin itirazları sürerken Ortak Yaşamı Geliştirme Vakfı, 65 yaş ve üstü yurttaşlara uygulanan sokağa çıkma yasağının kaldırılması için İdare Mahkemesi’nde dava açtı. İçişleri Bakanlığı’nın genelgesine dayanarak alınan 65 yaş ve üstü yurttaşlara uygulanan sokağa çıkma yasak kararının kaldırılması için hukuki süreci başlatan Ortak Yaşamı Geliştirme Vakfı, yasağın bu haliyle, salgın sürecinde toplum nezdinde yaşlılar hakkında oluşturulan “gereksiz ve kırılgan” olduklarına dair algıyı pekiştirdiğini vurguluyor. Düzenlemede acil olarak değişikliğe gidilmesi gerektiğini kaydeden Ortak Yaşamı Geliştirme Vakfı, Koronavirüs Bilim Kurulu’na da “yaşlıları ötekileştiren, değersiz ya da işe yaramaz” gibi gösteren kararlara karşılık “akılcı çözüm tavsiyesinde bulunma” çağrısı yapıyor.

Ortak Yaşamı Geliştirme Vakfı, idari yargıda uygulamanın iptali istemiyle açtığı dava dilekçesinde Anayasa’nın 23. maddesinde seyahat özgürlüğünün açıkça güvenceye alındığını ve yalnızca Anayasa’da yer alan gerekçelerle seyahat özgürlüğünün kısıtlanabileceğini hatırlatıyor. Dava dilekçesinde ayrıca, İçişleri Bakanlığı’nın genelgesi ile 65 yaşın üstündeki milyonlarca kişinin seyahat özgürlüğünün kısıtlanamayacağı, söz konusu uygulamanın İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, Medeni ve Siyasal Haklar Uluslararası Sözleşmesi, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi gibi Türkiye’nin de taraf olduğu uluslararası sözleşmelere aykırı olduğu kaydediliyor.

Öte yandan, avukatlar özelinde İstanbul Barosu Başkanlığı’nın İstanbul Valiliği’ne yaptığı “65+ yaş üstü avukatların toplu ulaşımla seyahat kısıtlarını kaldırılması talebi” uygun bulundu. İstanbul Valiliği İl Sağlık Müdürlüğü’nün aldığı kararda, “65 yaş ve üzeri olup fiilen avukatlık hizmetini icra eden kişilerin şehir içi toplu taşıma araçlarını kullanma kısıtlamasından muaf olduklarının mütalaa edildiği” belirtiliyor.