İLO’dan Covid-19 Ortamında Güvenli Çalışma Rehberi…

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) COVID-19 döneminde çalışanların güvenli ve sağlıklı bir şekilde işlerine geri dönebilmeleri için rehber niteliğinde iki rapor yayımladı. Hükümetler, küresel olarak birçok işletmenin yeniden sahalara dönebilmesi için yeşil ışık yakarken; ILO, işçilerin güvenli bir şekilde çalışabilmelerini sağlamak amacıyla bir kontrol listesi oluşturuyor.

“Covid-19 Ortamında İşe Güvenli ve Sağlıklı bir Dönüş” başlıklı rehber raporda Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), işe dönüş politikalarının ekonomik, siyasi ve çevresel stratejilerin merkeze alındığı, uluslararası hakların ve standartların gözetildiği, insan merkezli bir yaklaşımla ele alınması gerektiğini vurgulamakta. ILO’ya göre krizin ardından yeniden açılan işletmelerin virüsün enfeksiyon oranının düşmesi için işbirliği yapması gerekiyor. 

Yayımlanan rapor, (i) kademeli ve güvenli bir şekilde işe dönüş için ulusal politika rehberliği geliştirmede hükümetlere, işverenlere ve işçi kuruluşlarına yardımcı olmayı; (ii) işyerleri düzeyinde risk değerlendirmeleri ve belirli bir kontrol hiyerarşisine göre koruyucu önlemlerin uygulanması için yönergeler sağlamayı amaçlıyor.

İşte Güvenlik ve Sağlık

Yılda yaklaşık 2 milyon 780 bin kişi iş kazaları ya da işleri ile ilgili hastalıklar nedeniyle hayatını kaybediyor. Bunun yanında 374 milyon kişi, işyerinde 4 günden fazla devamsızlığa neden olacak derecede, ölümcül olmayan yaralanmalarla karşı karşıya geliyor. Söz konusu sınavların insani yükü oldukça ağır olmakla birlikte; iş sağlığı ve güvenliğinde oluşan zafiyetlerin getirdiği yıllık ekonomik yükün Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın (GSMH) yüzde 3,94’ü olduğu tahmin edilmekte!

Uluslararası Çalışma Örgütü ise, işle ilgili kazaların, yaralanmaların ve hastalıkların boyutları ve sonuçları hakkında dünya çapında bir farkındalık yaratmayı; her düzeyde eylemi teşvik edebilmek için tüm işçilerin sağlık ve güvenliğini uluslararası gündemde tutmayı amaçlıyor.

ILO’nun Rehberlik Notu, güvenli işe dönüş oluşturulması için normatif çerçeve sağlayan; ILO ihtisas rehberlik dokümanları ve Uluslararası Çalışma Standartları’ndan yararlanarak hazırlanmakta.

Covid-19 krizi sonrasında işe geri dönebilmek için çalışanların gereksiz risklere maruz kalmayacaklarından emin olması gerektiğini vurgulayan ILO Genel Direktör Yardımcısı Deborah Greenfield’e göre “işletmeler ve ekonomilerin bir an önce tekrar faaliyete geçebilmesine yardım etmek için, çalışanlar bu yeni önlemler konusunda işbirliği yapmalı. Bunun yanında yaşamları ve sağlıkları için ciddi bir tehlike arz ettiğine inanan ve makul gerekçelere sahip olan çalışanlar herhangi bir durumdan çekince hakkına sahip olabilmeli. Ancak bu şekilde çalışanların riskli sonuçlardan korunabilmesini mümkün kılabiliriz.”

Covid-19’lu İş Güvenliğinde 10 Madde 

ILO ayrıca, Covid-19 bağlamında güvenli bir işe dönüş için önleyici tedbirler konusunda işverenlere, işçilere ve temsilcilerine rehberlik sağlamayı amaçlayan on maddelik bir eylem planı yayınladı. Planda hem işçilere hem de işverenlere odaklanan ILO, işçilerin kişisel hijyeni ve işverenlerin hijyen konusundaki hassasiyetine dikkat çekmekte. 

ILO’ya göre yaşlı çalışanlar, hamile çalışanlar, kronik sağlık sorunları olanlar, mülteciler, göçmenler ve kayıt dışı sektördeki çalışanlar dâhil olmak üzere şiddetli hastalık riski yüksek olan işçilerin ihtiyaçları dikkate alınmalı. Bunun yanında cinsiyet, sağlık durumu ve diğer faktörlerle ilgili ayrımcılık yapılmamasına özellikle dikkat edilmelidir.

Bunun yanında Covid-19’un karakteristik özellikleri göz önünde bulundurulduğunda risk altındaki kişiler için çeşitli önlemleri almak şart! Bu noktada ILO işyerinde risklerin değerlendirilmesinde 5 adımlı bir yaklaşım metodu geliştirilebileceğini vurgulamakta:

• Covid-19 riski için tehlikeleri tanımlamalı!
• Olası bir risk durumunda kimlerin nasıl zarar görebileceğini kurgulayabilmeli!
• Riskleri değerlendirmeli, güvenlik önlemlerine karar vermeli ve sağlık için kontrol önlemleri alınmalı!
• Hangi risk kontrol önlemlerinin ve zaman dilimlerinin uygulanacağı hususunda kimin sorumlu olduğunu kaydetmeli!
• Bulguları not almalı, risk değerlendirmesini izlemeli ve gerektiğinde güncellemeli!

Salgının küresel işgücü piyasası üzerindeki etkisi üzerine yaptığı son analizde ILO, 18-29 yaş arasındaki her altı kişiden birinin salgınla birlikte çalışmayı bırakmak zorunda kaldığını ifade etmekte. ILO’ya göre bu durum gençlerin istihdam umutlarını giderek söndürmekte. 

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) nedir?

ILO, Birleşmiş Milletler’in çalışma hayatındaki uzman kuruluşudur. 1919 yılında kurulmuştur ve merkezi İsviçre’nin Cenevre kentinde bulunmaktadır. Birleşmiş Milletler kuruluşları içinde hükümet, işveren ve işçiden oluşan üçlü yapıya sahip tek kuruluş olan ILO, sosyal adaletin temel unsurları olan insan haklarına saygıyı, saygın yaşam standartlarını, insanca çalışma koşullarını, istihdam olanaklarını ve ekonomik güvenceleri geliştirmeye ve tüm çalışanlara ulaştırmaya çaba göstermektedir.