Yerel Yönetimlerin Pandemiyle Mücadelesi (1) 
“İYKM Eşgüdüm ve Koordinasyon Sağlıyor”

Yerel Yönetimlerin Pandemiyle Mücadelesi adlı bu dosyada, 4 büyükşehir belediyesi (İstanbul, Ankara, İzmir, Gaziantep) özelinde merkezi idare ile yerel yönetimler arasında süregelen bağış tartışmalarına ilişkin tartışmalar da dâhil olmak üzere, yerel yönetimlerin sivil aktörleri de dâhil ederek yürüttükleri Koronavirüs ile mücadele politikalarını ele alıyoruz. Yereliz Derneği’nden Elif Avcı’nın değerlendirmelerine de yer vereceğimiz dosyamızın ilk bölümüne İstanbul'da yürütülen çalışmaları İBB, Yardımlaşma ve Koordinasyon Birimi Koordinatörü Özlem Göçer ile konuştuk.

Koronavirüsle mücadelede, merkezi yönetimin yanında yerel yönetimler de önemli sorumluluklar üstleniyor. Yerel yönetimler sınırlı kaynaklarına rağmen hızlı aksiyon alarak başarılı uygulamalara imza atmalarını olanaklı kılıyor. Tabii bu uygulamalarda, yerel yönetimlere yapılan bağışlar ile sivil inisiyatiflerin katkısı yadsınamaz.

Türkiye’de COVID-19 salgınına karşı pek çok belediye, yerel ihtiyaç ve kaynakları ölçüsünde ve merkezi idarenin belirlediği sınırlar içinde, kimi zaman farklılaşan kimi zaman benzeşen politikaları hayata geçiriyor. Bazı kentler, yenilikçi bazı uygulamalarla gündemde biraz daha öne çıkabiliyor.  

Nitekim belediyelerin talepleri doğrultusunda salgınla mücadelede belediyelere ve yurttaşlara kolaylık sağlamak amacıyla yeni bir düzenleme yapıldı. Bununla birlikte, Koronavirüsle mücadele aynı zamanda yerel yönetimler ile merkezi idare arasında bağış konusunda çekişmeye de sahne oluyor. Bilindiği gibi, Cumhurbaşkanlığı tarafından “Biz Bize Yeteriz Türkiyem” yardım kampanyası başlatıldı. Ardından, İçişleri Bakanlığı genelge yayınlayarak belediylerin başlattığı yardım kampanyalarını vali onayı alınmadığı gerekçesiyle durdurdu. 

İBB: “Birlikte Başaracağız” 

İlk olarak İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Koronavirüs ile mücadele hayata geçirdiği uygulamalara yer veriyoruz. Korona ile mücadele İBB’nin faaliyetlerini ve bilgilendirmelerini bir araya toplayan yeni bir web sitesini (koronavirüs.ibb.istanbul) hayata geçirdi. Bu sayfada, İBB’nin aldığı güncel kararlar, sosyal yardım bağlantıları ile hem İBB’nin yerel yönetim çalışmaları ve gönüllü çalışmalar bulunuyor. 

“Birlikte Başaracağız” adlı bir kampanya başlatan İBB’nin yardım kampanyası ise İçişleri Bakanlığı’nın yayınladığı genelgeyle durduruldu. İBB, durdurulan yardım kampanyası ve bloke edilen hesap kararına karşı iptal davası açtı. Ayrıca, İçişleri Bakanlığı İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş hakkında düzenledikleri bağış kampanyaları nedeniyle soruşturma başlattı.  İBB, topladığı bağışın yasal olduğu konusunda ısrarcı. 

Pandemiyle mücadele amacıyla İBB bünyesinde İstanbul Yardımlaşma ve Koordinasyon Merkezi  (İYKM) adıyla yeni bir birim kuruldu. İYKM’nin yanı sıra, İBB bünyesinde “süreci en doğru şekilde yönetebilmek amacıyla”  Bilim Kurulu oluşturuldu. 

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, “İYKM; sağlık çalışanları, tek başına yaşayanlar, dar gelirliler, işini kaybedenler, öğrenciler, hastalar, hasta yakınları, bu dönemde fazladan mesai yapmak durumunda kalanlar gibi pek çok kesim için, günlük hayatı kolaylaştırıcı önlemler alacak. Kriz ilerledikçe, uygulamalar geliştirecek. Destekler yapacak, gönüllü çalışmalarını koordine edecek” dedi. 

İBB’nin pandemiyle mücadele üssü olarak belirlediği İYKM Koordinatörü Özlem Göçer ile İstanbul’da Korona ile mücadele yaklaşımlarını konuştuk. Göçer, Bilim Kurulu’nun geniş STK katılımı ve uzmanların katılımına yer verdiğini, kurulun önerileri doğrultusunda İBB’nin açıklamalarını bilime dayalı ve şeffaf olarak şekillendirdiğini söylüyor. İYKM Koordinatörü,  İstanbullulara, “Bir süre daha sabredelim, evde kalalım. Birlikte Başaracağız” mesajı veriyor. 

İBB’nin Koronayla Mücadele Üssü…

İBB, Yardımlaşma ve Koordinasyon Birimini neden kurma ihtiyacı duydu?

Dünyada ve ülkemizde ciddi tehdit oluşturan COVID-19 salgını nedeniyle Yenikapı Avrasya Gösteri Merkezinde, bu amaca yönelik bir koordinasyon merkezi oluşturulma ihtiyacı doğdu ve İstanbul Yardımlaşma ve Koordinasyon Merkezi (İYKM) kuruldu.

İYKM’nin kurulmasının en önemli nedenleri arasında İstanbul’un 16 milyonluk dev bir metropol olarak, pek çok ülkeden daha fazla bir nüfusa sahip olması, ekonominin can damarı olan pek kurumun faaliyetlerini İstanbul’dan yürütmesi, insan sirkülasyonunun çok fazla olması, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin çok büyük bir organizasyon oluşu ve Koronavirüsle mücadelenin çok boyutlu olması olarak sıralanabilir. 

Bu kapsamda İYKM, COVID-19 ile ilgili İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde yapılacak bütün toplantılara merkez olacak ve en üst düzeyde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı’nın yapacağı bütün açıklamalar bu merkezden olacak; bu açıklamalar bilime ve kanıta dayalı şeffaf açıklamalar olacak.  

Yardımlaşma ve Koordinasyon Merkezi’nin görevleri nedir? Bu birim, Korona ile mücadelede hangi sorumlulukları üstleniyor?

İYKM’de 20 kişiden oluşan Bilim Kurulu’nda İstanbul’da bu konuyla ilgili geniş STK katılımı ve yine konuyla ilgili değerli uzmanların katılımı hedeflenmiştir. Daha önceden toplantılarını Sağlık Daire Başkanlığında yapan Bilim Kurulu 25 Mart tarihi itibariyle toplantılarını bu merkezde yapmaya başlamıştır. Bilim Kurulu’nda oluşan gündemin tartışılmasından sonra çıkan sonuçlar raporlanarak ilgili üst kurullara ve Sayın Başkan Ekrem İmamoğlu’na sunulmaktadır. Bilim Kurulu, İstanbul Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanları Derneği ve alanlarında söz sahibi olan değerli akademisyenlerden oluşan bir kuruldur.

Bu anlamda İYKM, hem ulusal hem de küresel ölçekte gelişmeleri yakından takip etmekte, Bilim Kurulu’nda yer alan akademisyenler önderliğinde hızlıca kanıta dayalı bilimsel veriler ışığında aksiyonlarını almakta ve tedbirlerini geliştirmektedir. 

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin birimleriyle alakalı yapılan faaliyetler ve vaka raporları düzenli olarak İYKM’ye ulaştırılmakta, yapılan ve yapılması gereken faaliyetler koordine edilmektedir. Zaten İBB’nin Koronavirüs çalışmaları kapsamında ana görevleri üstlenen birimlerinden birer temsilci de Yardımlaşma merkezinde oluşturulan Yürütme Kurulu’nda görev almakta; bu sayede karşılaşılan anlık gelişmelerle ilgili hızlı aksiyon alınmaktadır. 

Ayrıca İBB tüm dünyanın ana gündeminde olan COVID-19 salgınıyla mücadele noktasında, gerek izolasyonda yaşamlarını sürdüren ve özellikle kimsesiz olan yaşlılarımız gerekse salgın sürecinde bir şekilde işlerini kaybederek sosyo-ekonomik yoksunluk içerisine giren yurttaşlarımız için bir yardım kampanyası da planlamaktadır. Söz konusu yardımların lojistik süreçlerinin yönetilmesi çalışmaları da yine burada Koordinasyon ve Yardımlaşma Merkezi’nden yürütülecektir.

“İYKM, İBB Birimleri Arasında Eşgüdüm ve Koordinasyon Sağlıyor”

İBB’nin COVID-19 mücadelesinde Merkez olarak nasıl bir politika izlediğinizi anlatır mısınız?

Yardımlaşma ve Koordinasyon Merkezi’nde öncelikle çok büyük bir organizasyona sahip olan ve sundukları hizmetlerle milyonlarca yurttaşımıza hizmet üreten İBB birimlerinin yaptığı çalışmalar, Koronavirüsle beraber yürütülen mücadele yöntemleri, çalışanların sağlığı ve güvenliği gibi konularda eşgüdüm sağlanması amacıyla İBB birimleri arasında koordinasyonu sağlamaktadır. 

İstanbul Valiliği ve bağlı birimlerince sürdürülen faaliyetlerle ilgili bilgi paylaşımında bulunmaktadır. Bununla birlikte Valilik ve diğer ilçe belediyeleriyle ortak çalışmaların yürütülmesi ve mükerrer hizmetten kaçınarak kamu kaynaklarının etkin ve verimli bir şekilde kullanılmasına yönelik eşgüdümlü çalışmalar yürütülmektedir. Koronavirüsle mücadele noktasında yeni ortaya çıkan ihtiyaçlar değerlendirilmekte ve çözüm yolları kamunun ilgili birimleri ile birlikte hayata geçirilmektedir.

İlerleyen günlerde, vakaların artması durumunda, neler yapmayı planlıyorsunuz?

Vakaların artma potansiyeline karşı, İstanbul’da en çok ihtiyaç duyulabilecek alanlardan biri olarak sağlık hizmeti üreten yeni yerlerin hazırlığı noktasında Sağlık Bakanlığına önerilerimiz oldu. Bu bağlamda Maltepe Etkinlik Alanı, Yenikapı Etkinlik Alanı ve Gürpınar Su Ürünleri Hali olarak üç nokta Bakanlığın uygun görmesi ve talep etmesi durumunda sahra hastaneleri kurulması için hazır bulunmaktadır.

Ayrıca mücadelenin uzaması ve zorunlu olarak uygulanan kısıtlamalardan dolayı yurttaşlarımızın sosyo-ekonomik durumlarının kötüleşmesi öngörüsü çerçevesinde bir yardım kampanyası başlattık. Söz konusu yardım kampanyasının organizasyonu ve koordinasyonu da yine Koordinasyon ve Yardımlaşma Merkezi eliyle yürütülecektir.

Sivil toplum kuruluşları ile temas ve işbirliğiniz var mı? Onlara çağrınız ne olur?

Yukarıda değindiğim üzere, özellikle Bilim Kurulumuzda sağlık sektöründe önemli faaliyetleri olan STK’larla işbirliği ve fikir alışverişi içerisindeyiz. Onun dışında, yardım ve bağış kampanyamız sürecinde de STK ve gönüllülerimizle el ele mücadelemizi sürdürüyoruz. Onların katkılarını önemsiyoruz. “Bu virüs, bizim aldığımız tedbirlerden ya da birlik ve beraberliğimizden daha güçlü değildir. Birlikte Başaracağız”.

Sivil inisiyatifler ve diğer gönüllü oluşumlar ile işbirlikleriniz var mı?

Yapıyoruz elbette; bu mücadelede herkesin katkısını önemsiyor ve bekliyoruz. Özellikle yardım kampanyamızda gönüllülerimiz aktif rol alacaklar.

Yurttaşlar size nasıl ulaşabilir? Hem size yardım etmek, hem sizden yardım almak anlamında neler yapabilirler? 

Yurttaşların ilgili bilgilere ulaşabileceği iletişim kanalları ve katkı sağlamak adına web sitemizden , 444 00 93 No’lu telefondan veya 0552 153 00 34 WhatsApp hattımızdan bilgi alabilirler. 

“Mücadelede, Sabırlı Olalım, Evde Kalalım”

İstanbullulara bir mesajınız var mı?

Son olarak milletçe ve tüm insanlık olarak gözle göremediğimiz ve sınırlarını kestiremediğimiz bir mücadele içerisindeyiz. Bu mücadelede hepimize görevler düşüyor.  Öncelikle yetkililerin yaptığı uyarılara kulak verelim. Bu kapsamda “Evde Kal” çağrısını yinelemek istiyorum. Bu çok önemli; bizim mücadelemizin başarısı, sizin evde kalmanızla doğru orantılı olacak. Evde kalalım, bir süre daha sabırlı olalım ve salgının yayılmasını hep beraber durduralım. Ayrıca içinde bulunduğumuz bu zor günlerde yaklaşmakta olan Ramazan ayının da ruhuna uygun olarak, varlıklı olan zorluk çekene, zengin fakire, genç yaşlıya yardımcı olacak ve beraber bu süreci atlatacağız. ”Birlikte Başaracağız”

Dosyanın tüm yazıları için buraya tıklayınız.