Dersim Tertelesi’nin 82. Yılı

4 Mayıs Dersim Tertelesini Anma Günü nedeniyle, 1937-38 Dersim Katliamında yaşamını yitirenler katliamın yaşandığı yerlerden biri olan  Dersim merkeze bağlı Eski Pah Köprüsü’nde anıldı.

Anmaya Belediye Başkanı Fatih Mehmet Maçoğlu, Dersim Dernekleri Federasyonu (DEDEF), siyasi parti temsilciler ve yurttaşlar katıldı.

Anmada katledilenler için Pülümür Çayı’na karanfiller bırakıldı. Katliamda ölenlerin anısına çıralar yakıldıi Alevi dedesinin gülbenk verdiği lokmalar anmaya katılanlara dağıtıldı.

19.38’de Mumlar Yakıldı 

Dersim Tertelesi’nin 82.yılında yaşamını yitirenler için ikinci anma Seyit Rıza Meydanı’nda akşam saat 19.38’i geçe yapıldı.  

Neden 4 Mayıs

4 Mayıs 1937 tarihinde TBMM’de Bakanlar Kurulu “Dersim Tenkil Kararları” adında özel bir kararname çıkarır. Bu kararname Dersim Tertelesi’nin resmi başlangıç tarihi olur.

Bakanlar Kurulu olarak toplanır ve “1937 Yılında Yapılan Tunceli Tenkil Harekatına Dair Bakanlar Kurulu Kararı” alınır.

Bu karar Dersim Tertelesinin resmi belgesi olarak kabul ediliyor.

 4 Mayıs 1937 Bakanlar Kurulu Kararı, Dersim’de imha ve sürgün süreci açısından bir başlangıç teşkil ettiği için 2010 yılında  Avrupa Dersim Dernekleri Federasyonu (FDG) ile Dersim Dernekleri Federasyonu (DEDF Dersim halkından geniş bir kesimi temsil eden katılımcılar ile birlikte; 4 Mayıs’ın “Dersim 38 Tertelesi Anma Günü” olarak kabul edilmesine karar verdi.

Tertelenin 82. Yılı                                                          

Dersim Katliamı’nın başlangıcı kabul edilen ve “Tunceli Tenkil Harekatı“ olarak bilinen 4 Mayıs 1937 Bakanlar Kurulu Kararı’nın üzerinden 82 yıl geçti.

Resmi verilere göre; 13 bin 160 kişinin öldürüldüğü, 11 bin 818 kişinin sürgün edildiği ‘Modern Kerbela’ Dersim Katliamı 1938’in sonuna kadar sürdü. Binlerce sivilin hayatını kaybettiği, binlerce insanın sürgün edildiği, yüzlerce köyün boşaltılıp yakıldığı, yüzlerce kız çocuğunun kaybedildiği katliamın sonunda Seyit Rıza ve Dersim’in önde gelen aşiret liderleri idam edildi.

Yaşananların üzerinden 82 yıl geçerken Dersimlilerin yüzleşme adına devletten 7 talebi var:

-4 Mayıs’ın Dersim 38 Tertelesi günü olarak kabul edilsin!
-Arşivler Açılsın, devlet katliamla yüzleşsin!
-Dersim ismi iade edilsin!
-Dersim halkından özür dilensin!
-Sürgünler, kayıplar ve evlatlık alınan çocukların listesi, Seyit Rıza ve arkadaşlarının mezar yerleri açıklansın!
-Anadilimiz Zazaca ve Kızılbaş Alevi inancımıza özgürlük tanınsın!
-Munzur’daki Baraj projeleri iptal edilsin.