Suriyeli Çocukların Eğitimi Araştırma Raporu Açıklandı

Mavi Kalem Derneği ve İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü iş birliği ile yürütülen Suriyeli Çocukların Eğitimine Dair Model Oluşturma Projesi (SUÇEM) kapsamında hazırlanan araştırma raporu kamuoyuyla paylaşıldı.

Mavi Kalem Derneği’nin hazırladığı Suriyeli Çocukların Eğitim Araştırma Raporu ve Acil Durumlarda Eğitim İçin Kurumlar Arası (INEE) Psikososyal Destek Kılavuzu’nun da tanıtıldığı toplantı Taksim Nippon Hotel’de düzenlendi. Toplantıya çok sayıda sivil toplum kuruluşu temsilcisi katıldı. Toplantının açılış konuşmasını yapan Mavi Kalem Derneği’nden Gamze Karadağ, Milli Eğitim Bakanlığı olmak üzere sivil toplum kuruluşlarının eğitim alanında birçok başarılı program yürüttüklerini belirtti. Karadağ, “Öğrencilerin eğitime dahil olması için özellikle Suriyeli öğrencilerin Türkçe eğitime devam edebilmesi için 2016 yılının sonunda  PICTES projesi başlatıldı. Şu an yaklaşık 3000 öğretmen Suriyeli öğrencilere Türkçe eğitim öğretiyor. Öğretmenlerin emekleri ve bu proje bizim için çok önemli. Bütün çalışmalarımızda öğretmenleri birinci hedef grup olarak belirledik. Bu araştırmayı da öğretmenlerle beraber yaptık.” diye konuştu.

“Geçici Eğitim Merkezleri İşlevini Yitirdi”

İstanbul Milli Eğitim Müdür Yardımcı Serkan Gür yapılan çalışmanın çok kıymetli olduğunu vurgulayarak, raporun İstanbul başta olmak üzere Türkiye’deki sivil toplum kuruluşlarına faydalı olacağını ifade etti. İstanbul’da yaklaşık olarak 150 bin Suriyeli öğrenci olduğunu belirten Gür, “Okullaştırdığımız kısmın sayısı 89 bin düzeyinde. Ana politika olarak belirteyim bu yıl geçici eğitim merkezlerinin kapatılması planlanıyor. Çünkü bu anlamda işlevini yitirdi. Suriyeli velilerimiz, öğrencilerimiz de resmi okullarda olmak istiyorlar. İstanbul genelinde yaklaşık olarak 2 bin 21 tane okulda Suriyeli öğrencimiz var. Geçici eğitim merkezleri döneminde görev yapan Suriyeli öğretmenlerimizin sayısı da bin 600 civarında. Bu öğretmenlerimiz UNİCEF tarafından ücretlendiriliyor. Öğretmenlerimizden 700’ü vatandaşlık aldı. Vatandaşlıklarını hızla almaları bundan sonraki iş hareketliklerinin kurgulanması açısından da son derece önemli. Özetle İstanbul’daki okullaşma oranlarımızın %60’larda olduğunu söyleyebilirim.” dedi. Mavi Kalem’in özellikle kız çocukları ile ilgili çalışmalarına değinen Gür, “ Okullaşma oranına baktığımızda kız çocuklarının sayısı 70 bin, erkek çocuklarının sayısının 90 bin olduğunu görüyoruz. Göç hareketliliklerinde kız çocuklarının okullaşması erkek çocuklarının okullaşmasından son derece önemli.” diye belirtti.

“Suriyeli Çocukların En Çok Psikososyal Desteğe İhtiyacı Var”

Mavi Kalem Derneği Proje Koordinatörü Gülcan Kılıç, araştırma raporunun özellikle ortaokul dönemindeki Suriyeli çocukların eğitime devam etmesi konusunda yaşadıkları engellerin neler olduğunu öğretmenlerin gözünden tespit edilmesi ve öğretmenlerin konuyla ilgili çözüm önerilerini derlemeye yönelik bir çalışma olduğunu belirtti. Araştırmayı 2018 Eylül ve Ekim aylarında gerçekleştirdiklerini belirten Kılıç, “Sahada öğretmenlerle buluştuğumuzda onlara ortaokullu çocukların daha kaliteli bir eğitim yolunda ihtiyaçların neler olduğunu sorduk. Çalışma için 6 ilçeyi seçtik. Bunlar; Bağcılar, Fatih, Zeytinburnu, Güngören, Bahçelievler, Küçükçekmece. 5 resmi okul ve 5 geçici eğitim merkezini belirledik. Bu ilçeleri seçmemizin en büyük nedeni özellikle Suriyeli öğrenci nüfusunun bu bölgelerdeki okullarda yoğunluklu olmasıydı. Toplamda 252 öğretmen ile yüz yüze görüşme gerçekleştirdik. Toplamda 40 soru sorduk. İki bölümden oluşan araştırmamızın ilk bölümünde Suriyeli çocukların eğitimine dair bir durum tespiti yapmayı hedefledik. Öğretmenlere çalıştıkları kurumdaki eğitim kalitesini, müfredata dair gözlemlerini, öğrencilerin ve kendilerinin mesleki ihtiyaçlarını sorduk. İkinci bölümde ise psikososyal ihtiyaçlara yönelik gözlemleri derledik. Suriyeli öğretmenlere savaş ve göçün yarattığı travmanın onların üzerinde bir etkisi var mı diye sorduk. Ve sonra öğrencilerin üzerinde etkisini sorduk.” diye konuştu.

Savaş ve Göçün Çocuklar Üzerindeki Etkisi

Araştırmanın ilk bölümü olan Suriyeli çocukların eğitimine dair durum tespitinde çalıştıkları okullardaki eğitim kalitesini iyi ve orta olarak değerlendiren öğretmenlerin oranının %77 olduğu belirtilen raporda, çözüm önerilerinde öncelikli konu dersliklerin desteklenmesi oldu. Bu konuyu geçici eğitim merkezlerinde çalışan öğretmenlerin vurguladıklarını belirten Kılıç, “Araştırma kapsamında sorulan 40 soru içerisinde öğretmenlerin en fazla ortaklaştığı konu Suriyeli öğrencilerin ihtiyaçlarının olduğu. Öğretmenler öncelikli ihtiyacın %47 oranında psikososyal destek alanı olduğunu söylediler. Sınıf içerisinde zorluklarla karşılaştıklarını belirten öğretmenlerin oranı ise %83.7. Bu engellerin başında dil engeli ve uyum sorunu olduğu ifade ettiler.”  dedi. Öğretmenlerin karşılaştıkları sorunlarla baş etme yöntemlerinin sözel iletişim, dersi ilgi çekici hale getirme, aile ile görüşme gibi çözüm önerileri olduğu belirtilen raporda, ”Suriyeli öğretmenlerin %83.7’si savaş ve göçün etkisini yaşıyorlar. Çocuklarda ise erkek öğrencilerin %86’sı kız öğrencilerin ise %84ü savaş ve göçün etkisini yaşamaktadır. Bu etkiyi öğretmenler çocuklarda agresif davranışlar ve içe kapanma olarak gözlemlemişlerdir.” deniliyor.

Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.