14 Yıl Araştırdı İlk Kürtçe Bitki Sözlüğünü Yazdı

Diyarbakır’da yaşayan Ziraat Mühendisi Ahmet Kasımoğlu, 14 yıl süren bir araştırmanın sonunda ilk Kürtçe bitki isimleri sözlüğünü yazdı. Güneydoğu ve Irak Kürt bölgesini gezerek bitki isimlerini öğrenen Kasımoğlu, 20 binden fazla kelime topladı.

Adı Ahmet Kasımoğlu, emekli ziraat mühendisi. Ancak birçok kişi onu mesleğinden çok 14 yılını harcadığı Kürtçe sözlüğüyle tanıyor. Kasımoğlu, bölgenin değişik illerinde görev yaparken, bitkilerin Kürtçe isimlerini derleyerek, ilk Kürtçe bitki isimleri sözlüğünü yazdı.

Kasımoğlu’nun sözlük macerası 1974’lere kadar gidiyor. O dönemde Bingöl Kültür Derneği başkanı olan Kasımoğlu, böyle bir sözlük yazılması gerektiğini düşünüyor. Fakat kısıtlı imkanlar nedeniyle bu fikrini hayata geçiremiyor. Aradan geçen zamanda üniversiteye giden Kasımoğlu, ziraat fakültesinden mezun oluyor. Bölge illerinde görev yapmaya başlayınca, aradığı fırsat eline geçiyor. Görevi gereği gezdiği yerlerde bitkilerin Kürtçe isimlerini not etmeye başlıyor. Kasımoğlu o günleri Amerika’nın Sesi’ne şöyle anlattı; ”Ben Ziraat mühendisiyim işim bu. Gençken dikkatimi çekti. Gezdiğim yerlerde baktım farklı farklı isimler var, bunların toplanmasının iyi olacağını düşündüm. 1999 yılında başladım. İlk olarak sadece otları yazdım sonra baktım bütün bitkileri yazmam lazım. Başladığım zaman anneme söyledim. Gidip bir sürü ot toplayıp getirdi. Hepsini tek tek tanıttı. Bu çalışmama ivme oldu. Halkımızın ihtiyacıdır diye düşündüm. Böyle eser ortaya çıkarırsak iyi olacağını düşündüm. Önce kendi çevremden başladım. Onlardan topladım. Böyle böyle 20 bin kelime oldu.”

Tunceli, Erzincan, Malatya, Elazığ, Diyarbakır’da, ya görevi gereği bulunan ya da sözlük çalışması için gezen Kasımoğlu, bir ara Irak Kürt Bölgesi’ne de gitti. Buradan da binlerce bitki ismiyle dönen Kasımoğlu, bunları derlemeye başladı. Bitkilerin sadece Kürtçe ve Türkçe değil, Latince isimlerini de topladı. Kasımoğlu 14 yıl süren çalışmanın ardından 20 bini aşkın kelimelik sözlüğü tamamladı.

Kasımoğlu çalışmalarına son vermedi. Şimdilerde yine yollara düşen Kasımoğlu, sözlüğün ikinci cildi için kelime topluyor. Son olarak yolu Diyarbakır’ın Yolaltı Köyüne düşüyor. Köylülerle sohbet eden Kasımoğlu, tanımadığı bitkileri soruyor. Köylere gittiğinde ilk önce tarlaları gezdiğini söyleyen Kasımoğlu, “Yeni bir şey bulduğum zaman köylülere gösterip ismini soruyorum. Eğer yeni bir isim verirlerse kaydediyorum. Özelliklerini sorarak, Kürtçe, Türkçe ve Latince ismini ekliyorum” dedi.

Sözlük çalışması sırasında Kasımoğlu’na en büyük destek eşi Semra Kasımoğlu’dan gelmiş. Gittiği her yere eşiyle birlikte giden Semra Kasımoğlu, bunu nedenini şöyle açıklıyor; ”Bizim bölgede kadınlar utanır, erkeklerle konuşmaz. Önce ben kadınların yanına gidiyorum ve konuşuyorum. Sonra Ahmet bey gelip, konuşuyor.”

Kaynak: Amerikanınsesi