Çocukla Hak Temelli İlişki Nasıl Kurulur?

Çocuklarla temas eden yetişkinlere "Çocuklarla Hak Temelli İletişimler Kurmak" başlıklı atölyelerde eğitimler veren "Baobab Çocuk" kurucuları çocuklarla iletişimin doğru bilinen yanlışlarını anlattı. 

Gazete Duvar’dan Serkan Alan’la söyleşen “Baobab Çocuk”un kurucuları psikolojik danışman Ayşegül Özman ile Hüner Aydın düzenledikleri atölyelerde çocuklarla hak temelli ilişkinin nasıl kurulacağını anlattı.

Söyleşide çocuklara karşı hak temelli iletişimin çocuklarla eşit bir zeminde ve çocuk haklarından haberdar olup bu hakları küçük noktalarda dahi ihmal etmeden ilişki kurmak olduğunu anlatan Hüner Aydın, yetişkin merkezli dünyada çocuklarla hiyerarşik ilişkiler kurulduğuna işaret ediyor. Çocukların kendileriyle ilgili süreçlerde söz hakkına sahip olduğu üzerine birçok çalışma hayata geçirildiğini ancak uygulanmadığını söyleyen Aydın “Bizim amaçladığımız da okulda, hastanede ya da adliyede çalışıp çocuklarla temas eden yetişkinlere hak temelli ilişkiyi anlatmak.” diyor.

Atölyeye katılacak kişileri belirlerken daha çok çocuklarla çalışan ve çalışabilecek insanlara ulaşmayı hedeflediklerini anlatan Ayşegül Özman ise çocuklarla yakın ilişki kuran birçok insan bu eğitimlerden faydalanabileceğini söylüyor. “Lisans mezunlarından çocuk gelişimi, sosyal hizmet, sınıf öğretmenliği vb. bölümlerde okuyanlar, sivil toplum kuruluşları, eğitim alanında çalışanlar, çocuk kütüphanelerinde, sağlık kuruluşlarında çalışanlar başta olmak üzere tüm yetişkinler eğitimlerden yararlanabilir.” derken atölyeye katılacak kişilerin yüzleşmeye açık olması gerektiğini belirtiyor.

Atölyelerde toplumsal cinsiyet başlığında da çalışan Özman ve Aydın, eğitimlerde Türkiye’de hiç konuşulmayan konulardan birisi olarak trans çocukları ve yurt dışındaki örneklerle bu konunun nasıl destekleneceğini anlattıklarını aktarıyor.

Söyleşide çocuklarla kurulan ilişkide farkında olmadan yapılan birçok ihlal  olduğunu da anlatan kurucular, çocuklarının  fotoğraflarının sosyal medya araçlarında paylaşan ebeveynleri de uyarıyor. Çocukların izni alınmadan yapılan bu eylemlerin çocuğun haklarının ihlali olduğunu belirten Özman ve Aydın,  çocuklarla bedensel temasın da sınırlı olduğunun altını çiziyor. “Son zamanlarda çevremizdeki insanlardan, “Bir çocuk gördük yolda çok tatlı olduğunu düşündük ve onu sevmek istedik. Bu  isteğimiz yanlış mı, hak ihlali mi?” sorularını duyuyoruz.” diyen Özman ve Aydın bunun da bir hak ihlali olduğunu anlatıyor.

İnsanların çocuklarla eşit bir zeminde iletişim kurması gerektiğini ancak bunun çok zaman yapılamadığını anlatan psikolojik danışmanlar, çocuklarla göz hizasına gelerek iletişim kurmanın yeterli olmadığını söylüyor.  Özman ve Aydın “Biz bunun fiziksel olarak değil daha maneviyatına odaklanıyoruz. Çocukla kurulan ilişkide ast-üst ilişkisinin olmadığı bir alan yaratmaya çalışıyoruz. Atölyelerde dile çok daha fazla yer ayırıyoruz.” diyor. Danışmanlar,  “Çocuk muyum ben”, “Çocuk işte”, “Çocuk aklı”, gibi bazı cümle kalıplarının bu eşitsizliği beslediğini söylüyor.

Bu türden eğitimlerin yaygınlaşması gerektiğini söyleyen Özman ve Aydın,  lisans eğitimlerinde çocuklarla hak temelli ilişki kurmak üzerine muhakkak harekete geçilmesi gerekiyor derken bu türden eğitimlerin yaygınlaşmasıyla birlikte çocukların kendilerine güvenerek ve desteklenerek büyüdüğü bir toplumsal dönüşüme sebep olabileceğini söylüyor.

Kaynak: STGM