Ütü de yaparım kariyer de

Bosch yeni bir ütü reklamı yayınladı. Reklamı benzerlerinden ayıran ise çamaşır sepetiyle odaya giren, ütüyü yapan ve küçük çocuğun bakımını üstlenenin bir kadın değil erkek olması. https://www.youtube.com/watch?v=F8qkK5BrWHI Toplumsal cinsiyet rollerine dair kalıp yargılar, ev işleri, çocuk ve yaşlı bakımı gibi emekleri yalnızca veya çoğunlukla kadınlar tarafından yerine getirilmesi gereken işler olarak görüyor. Türkiye’nin gerçeği de […]

Bosch yeni bir ütü reklamı yayınladı. Reklamı benzerlerinden ayıran ise çamaşır sepetiyle odaya giren, ütüyü yapan ve küçük çocuğun bakımını üstlenenin bir kadın değil erkek olması.

https://www.youtube.com/watch?v=F8qkK5BrWHI

Toplumsal cinsiyet rollerine dair kalıp yargılar, ev işleri, çocuk ve yaşlı bakımı gibi emekleri yalnızca veya çoğunlukla kadınlar tarafından yerine getirilmesi gereken işler olarak görüyor. Türkiye’nin gerçeği de bu yargıların toplumda ne denli yaygın olduğunu gözler önüne seriyor. Türkiye’de kadınlar ücretsiz bakım işine erkeklere oranla günde 4 kat daha fazla zaman ayırıyor (kadınlar 6,18 saat; erkekler 1,46 saat). Dünya genelinde ise bu rakam 2,5 kat.

Bu fotoğrafın değişmesi ve cinsiyete dayalı rol dağılımının ortadan kalkması için ise tüm sektörlere önemli roller düşüyor. Bosch’un yeni ütü reklamı, ütü yapan, çocuğa yemek yediren, evi süpüren, erkeğin/çocuğun/ailenin refahı için hızlıca ve kolayca ev işlerini halleden “kahraman” kadın/anne figürünün aksine, bir erkek/baba figürü kullanıyor. Üstelik reklamda erkeği yalnızca ütü yaparken görmüyoruz. Ütü masasına çamaşır sepetiyle gelmesi, son sahnede bebeğin bakımını da üstlendiğinin vurgulanması ve kadının çocuklarla dışarıya çıkıyor olması, benzer birçok reklamdaki “kadının işlerine yardım eden fedakar erkek” vurgusunu da epey hafifletmiş görünüyor.

Bu tür ürün reklamlarında erkekleri ilk kez görmüyoruz. Daha önce erkek çocuğuna ütü ve çamaşır makinesi ayarlarını öğreten anne, ütü yapan ve ailesine aşık baba ve eşine “yardım” eden kahraman erkekler görmüştük. Ev içi işleri üstlenen erkekleri konu alan reklamlardaki hakim duygunun ise genellikle “yardım etmek” olduğunu görüyoruz. “Kadının ev içi yükünü hafifleten erkek”, “eşine yardımcı olan erkek” mesajları, ev içi işlerin sorumlusunun kadınlar olduğu yargısını yeniden üretiyor. Erkek ise kadının bu yükünü hafifleten bir kahraman oluyor. Üstelik çabucak ev işlerini halleden, çocuğa bakan o “kahraman anne” figüründen daha da kahraman. Çünkü kadının kahramanlığı “sorumluluğunu” pratikçe ve layığıyla yerine getirmesinden gelirken, erkeğinki sorumluluk alanı dışında kalan bir işe fedakarca soyunmaktan geliyor.

Kuşkusuz erkeklerin ücretsiz bakım işlerini üstlenmesinin normalleşmesi için gidecek daha çok yol var. İdealle aramızdaki mesafeyi kabul ederek, Bosch’u ve reklam ajansını toplumsal cinsiyet eşitliği perspektifinin ana akımlaştırılmasına katkıda bulunan bu reklam için tebrik etmek gerek. Nicelerini görebilmek dileğiyle.